Liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp là một chiến lược quan trọng để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao (NNL CLC), đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của Đà Nẵng, đặc biệt trong các ngành mũi nhọn như Công nghệ thông tin, Công nghệ bán dẫn, Fintech, và Du lịch. Với mục tiêu trở thành Trung tâm Tài chính khu vực và Thành phố học tập theo định hướng của UNESCO, Đà Nẵng đã triển khai nhiều chương trình hợp tác hiệu quả giữa các cơ sở giáo dục và doanh nghiệp. Bài viết này phân tích các mô hình liên kết, thành tựu, thách thức, và đề xuất để nâng cao chất lượng đào tạo NNL CLC tại Đà Nẵng, với trọng tâm là huyện Hòa Vang và các khu vực lân cận.

Tầm Quan Trọng Của Liên Kết Nhà Trường – Doanh Nghiệp

Liên kết nhà trường và doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích thiết thực:

• Đáp ứng nhu cầu thực tiễn: Doanh nghiệp cung cấp thông tin về nhu cầu nhân lực, giúp nhà trường điều chỉnh chương trình đào tạo phù hợp với thị trường lao động.
• Nâng cao kỹ năng thực hành: Sinh viên được tiếp cận môi trường làm việc thực tế, rèn luyện kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm.
• Tăng cơ hội việc làm: Các chương trình thực tập và tuyển dụng trực tiếp giúp sinh viên có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp.
• Thúc đẩy nghiên cứu và chuyển giao công nghệ: Doanh nghiệp hỗ trợ nhà trường trong nghiên cứu khoa học (NCKH), ứng dụng công nghệ mới vào giảng dạy và sản xuất.
• Góp phần phát triển kinh tế: Đào tạo NNL CLC đáp ứng yêu cầu của Cách mạng công nghiệp 4.0, giúp Đà Nẵng đạt mục tiêu kinh tế số chiếm 30% GRDP vào năm 2030.

Các Mô Hình Liên Kết Tại Đà Nẵng

Đà Nẵng đã triển khai nhiều mô hình liên kết hiệu quả, tập trung vào giáo dục đại học, cao đẳng, và giáo dục nghề nghiệp:

1. Hợp Tác Đào Tạo Và Tuyển Dụng:
   • THACO và các trường đại học: Từ tháng 9/2023 đến tháng 3/2024, THACO hợp tác với Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng và Đại học Sư phạm Kỹ thuật – Đại học Đà Nẵng, tài trợ 40 động cơ ô tô, 20 trang thiết bị, và 2 robot hàn để phục vụ đào tạo và NCKH. THACO cũng tiếp nhận sinh viên thực tập và tuyển dụng trực tiếp, với mục tiêu tuyển 14.746 nhân sự trong năm 2024, tập trung vào nông nghiệp, cơ khí chế tạo, và thương mại dịch vụ.
   • Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng: Trường hợp tác với các doanh nghiệp như Samsung, Viettel, và FPT, tổ chức thực tập tại các nhà xưởng, đảm bảo tỷ lệ việc làm sau tốt nghiệp trên 85%. Năm học 2023-2024, trường đào tạo hơn 3.000 học viên, với các ngành như Công nghệ thông tin, Cơ khí, và Điện tử.
2. Ký Kết Biên Bản Ghi Nhớ:
   • Trường Cao đẳng Du lịch Đà Nẵng: Ký kết hợp tác chiến lược với The Five, một thương hiệu nghỉ dưỡng, để đào tạo nhân lực ngành Du lịch và Khách sạn. Sinh viên được thực tập tại các khách sạn 5 sao và tham gia các chương trình trao đổi với Nhật Bản, Thái Lan.
   • Trường Cao đẳng Thương mại: Ký kết với AEON Việt Nam và Công ty CP Gami Hội An để đào tạo nhân lực bán lẻ và du lịch văn hóa. Ngày 14-17/3/2025, trường tổ chức Tư vấn và giới thiệu việc làm với 60 doanh nghiệp, cung cấp hơn 500 vị trí việc làm.
3. Tài Trợ Trang Thiết Bị Và Học Bổng:
   • Samsung và Viettel: Tài trợ 200 suất học bổng (5-15 triệu đồng/suất) cho sinh viên và giáo viên tại các trường THCS, THPT, và cao đẳng ở Hòa Vang, đặc biệt tại xã Hòa Bắc. Các doanh nghiệp cũng cung cấp máy tính, bảng tương tác, và thiết bị STEM cho các trường như THCS Nguyễn Tri Phương.
   • FPT và Agribank: FPT tài trợ phần mềm học trực tuyến và chương trình đào tạo kỹ năng số, trong khi Agribank trao học bổng “Chắp cánh ước mơ” cho sinh viên Trường Cao đẳng Thương mại.
4. Hợp Tác Nghiên Cứu Và Chuyển Giao Công Nghệ:
   • Đại học Bách khoa – Đại học Đà Nẵng: Hợp tác với Synopsys Việt Nam để phát triển chương trình đào tạo ngành vi mạch bán dẫn, với thu nhập trung bình cho kỹ sư mới ra trường từ 215-500 triệu đồng/năm sau thuế. Các doanh nghiệp cung cấp chỗ thực hành và chia sẻ công nghệ, giúp sinh viên tiếp cận dây chuyền sản xuất hiện đại.
   • Đại học Sư phạm Kỹ thuật: PGS.TS. Nguyễn Lê Hùng hướng dẫn sinh viên thực hiện đồ án “Thiết kế nâng cấp nút giao thông cầu Hòa Xuân”, đạt Giải Nhì Giải thưởng Loa Thành 2024, với sự hỗ trợ từ các doanh nghiệp giao thông.
5. Liên Kết Quốc Tế:
   • Đại học Ngoại ngữ – Đại học Đà Nẵng: Ký thỏa thuận với các doanh nghiệp và trường đại học tại Nhật Bản, Hàn Quốc, và Singapore để tổ chức thực tập và trao đổi sinh viên. Trường cung cấp 7 chương trình chất lượng cao, như Ngôn ngữ Anh (Tiếng Anh Thương mại, Du lịch) và Ngôn ngữ Hàn, với tỷ lệ việc làm sau tốt nghiệp đạt 90%.
   • Trường Cao đẳng Phương Đông Đà Nẵng: Hợp tác với Trường Cao đẳng Cộng đồng Austin (Texas) và Phòng Thương mại – Công nghiệp Kisarazu (Nhật Bản) để đào tạo và đưa sinh viên làm việc tại nước ngoài, tập trung vào ngành Dược và Công nghệ thông tin.

Thành Tựu Đạt Được

1. Tăng Tỷ Lệ Việc Làm:
   • Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng: Tỷ lệ học viên có việc làm sau 1 năm tốt nghiệp đạt trên 85%, nhờ các chương trình thực tập tại doanh nghiệp như Samsung và FPT.
   • Đại học Kinh tế – Đại học Đà Nẵng: Sinh viên ngành Quản trị Kinh doanh và Tài chính Ngân hàng được doanh nghiệp đánh giá cao, với 80% tìm được việc làm trong 6 tháng sau tốt nghiệp.
2. Nâng Cao Chất Lượng Đào Tạo:
   • Các trường như Đại học Bách khoa và Cao đẳng Thương mại đạt chuẩn kiểm định chất lượng giáo dục nghề nghiệp, với chương trình đào tạo gắn lý thuyết và thực hành.
   • Trường Cao đẳng Lương thực – Thực phẩm: Sinh viên được thực tập tại các doanh nghiệp thực phẩm, đảm bảo kỹ năng chế biến và quản lý chất lượng, đáp ứng nhu cầu của nhà hàng và khách sạn.
3. Đóng Góp Cho Kinh Tế Địa Phương:
   • Liên kết đào tạo giúp Đà Nẵng phát triển nhân lực cho các ngành mũi nhọn, đặc biệt trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, với mục tiêu đào tạo 115.000 nhân lực công nghệ số vào năm 2030.
   • Các dự án STEM tại Hòa Vang, như hệ thống tưới cây tự động của học sinh THCS Hòa Phong, được doanh nghiệp hỗ trợ triển khai thực tế, góp phần vào nông nghiệp thông minh.
4. Hỗ Trợ Học Sinh, Sinh Viên Khó Khăn:
   • Tại Hòa Vang, các doanh nghiệp tài trợ học bổng và thiết bị học tập cho học sinh KV1, như Trường Tiểu học Hòa Bắc, giúp duy trì tỷ lệ huy động trẻ đến trường đạt 100%.
   • Các lớp ôn thi miễn phí do giáo viên và doanh nghiệp phối hợp tổ chức giúp học sinh Hòa Vang chuẩn bị tốt cho kỳ thi THPT 2025 (26-27/6/2025).

Tác Động Tại Đà Nẵng Và Hòa Vang

1. Đối Với Đà Nẵng:
   • Đào tạo NNL CLC: Liên kết nhà trường – doanh nghiệp cung cấp nhân lực chất lượng cao cho các ngành Công nghệ thông tin, Du lịch, và Bán dẫn, hỗ trợ mục tiêu kinh tế số chiếm 30% GRDP.
   • Thúc đẩy Thành phố học tập: Các chương trình đào tạo kỹ năng số và ngoại ngữ giúp phát triển Công dân học tập, phù hợp với định hướng của UNESCO.
   • Hợp tác quốc tế: Các trường như Đại học Ngoại ngữ và Cao đẳng Phương Đông mở rộng cơ hội làm việc tại Nhật Bản, Hàn Quốc, tăng cường hội nhập quốc tế.
2. Đối Với Hòa Vang:
   • Hỗ trợ giáo dục vùng nông thôn: Doanh nghiệp như Viettel và Samsung tài trợ thiết bị STEM và học bổng cho các trường THCS và Tiểu học tại Hòa Bắc, giúp học sinh tiếp cận công nghệ.
   • Phát triển nghề nghiệp: Các chương trình đào tạo nghề ngắn hạn tại Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên Hòa Vang giúp học sinh KV1 học các nghề như lập trình và cơ khí, với tỷ lệ việc làm đạt 70%.
   • Nâng cao dân trí: Liên kết giáo dục giúp học sinh Hòa Vang tham gia các dự án khoa học, như robot điều khiển bằng giọng nói, đạt giải tại Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật Quốc gia 2024-2025.

Thách Thức

1. Chênh Lệch Nhu Cầu Và Đào Tạo:
   • Một số ngành, như vi mạch bán dẫn, thiếu chương trình đào tạo chuyên sâu tại Đà Nẵng, dẫn đến tình trạng thiếu nhân lực chất lượng cao.
   • Các trường tại Hòa Vang thiếu phòng học STEM và thiết bị hiện đại, hạn chế khả năng đào tạo thực hành.
2. Thiếu Giáo Viên Chuyên Môn:
   • Giáo viên tại các trường nghề và THCS Hòa Vang cần thêm tập huấn về công nghệ mới, như AI và IoT, để đáp ứng yêu cầu giảng dạy.
3. Hạn Chế Về Nguồn Lực:
   • Các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Đà Nẵng thiếu kinh phí để tài trợ thiết bị hoặc tham gia đào tạo, khiến liên kết chủ yếu tập trung vào các tập đoàn lớn như THACO, Samsung.
   • Cơ sở vật chất tại các trường vùng sâu như Hòa Bắc chưa đáp ứng được nhu cầu đào tạo công nghệ cao.
4. Nhận Thức Cộng Đồng:
   • Một số phụ huynh ở Hòa Vang, đặc biệt tại các thôn Tà Lang và Giàn Bí, vẫn ưu tiên lao động nông nghiệp hơn học nghề hoặc học đại học, gây khó khăn trong việc huy động học sinh.

Đề Xuất Để Tăng Cường Liên Kết

1. Mở Rộng Hợp Tác Đào Tạo:
   • Tăng cường ký kết với các doanh nghiệp công nghệ cao, như Synopsys và Intel, để phát triển chương trình đào tạo vi mạch bán dẫn và AI tại Đại học Bách khoa và Cao đẳng Nghề Đà Nẵng.
   • Mở các lớp đào tạo ngắn hạn về kỹ năng số và ngoại ngữ tại Hòa Vang, phối hợp với FPT và Viettel, để hỗ trợ học sinh KV1.
2. Đầu Tư Cơ Sở Vật Chất:
   • Trang bị thêm phòng học STEM và phòng thí nghiệm tại các trường THCS Hòa Vang, như THCS Nguyễn Tri Phương, với sự tài trợ từ Samsung và THACO.
   • Xây dựng thư viện số tại Hòa Bắc, tích hợp tài liệu về công nghệ và du lịch, để giáo viên và học sinh tiếp cận dễ dàng.
3. Tăng Cường Tập Huấn Giáo Viên:
   • Tổ chức các khóa tập huấn về STEM, AI, và công nghệ bán dẫn cho giáo viên Hòa Vang, phối hợp với Đại học Sư phạm Kỹ thuật và Synopsys Việt Nam.
   • Cung cấp học bổng tập huấn quốc tế (Nhật Bản, Hàn Quốc) cho giáo viên xuất sắc, như mô hình của Đại học Ngoại ngữ.
4. Nâng Cao Nhận Thức Cộng Đồng:
   • Tuyên truyền qua sgddt.danang.gov.vn và loa phát thanh xã về lợi ích của học nghề và học đại học, đặc biệt tại các thôn dân tộc thiểu số ở Hòa Bắc.
   • Tổ chức các sự kiện như Ngày hội việc làm tại Hòa Vang, với sự tham gia của THACO và AEON Việt Nam, để giới thiệu cơ hội nghề nghiệp.
5. Tăng Cường Hỗ Trợ Từ Doanh Nghiệp:
   • Khuyến khích các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia tài trợ thiết bị và học bổng, học hỏi từ mô hình của Samsung (200 suất học bổng tại Hòa Vang).
   • Mời doanh nghiệp tham gia đánh giá dự án STEM của học sinh, như Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật Quốc gia, để tăng tính thực tiễn.

Lời Khuyên Cho Các Bên Liên Quan

Đối với nhà trường

• Điều chỉnh chương trình đào tạo: Cập nhật nội dung giảng dạy theo nhu cầu của doanh nghiệp, tập trung vào các ngành Công nghệ bán dẫn, Du lịch, và Công nghệ thông tin.
• Tăng cường thực hành: Tổ chức các kỳ thực tập bắt buộc tại doanh nghiệp, như mô hình của Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng.
• Hợp tác quốc tế: Mở rộng liên kết với các trường và doanh nghiệp nước ngoài, như Đại học Ngoại ngữ đã làm với Nhật Bản và Hàn Quốc.

Đối với doanh nghiệp

• Tài trợ thiết bị và học bổng: Tiếp tục cung cấp máy tính, thiết bị STEM, và học bổng, như THACO (40 động cơ ô tô) và Samsung (200 suất học bổng).
• Tham gia giảng dạy: Cử chuyên gia từ doanh nghiệp giảng dạy các môn thực hành, như Synopsys đã làm với ngành vi mạch bán dẫn.
• Tuyển dụng trực tiếp: Tổ chức các ngày hội việc làm tại Hòa Vang và Đà Nẵng, như Tư vấn việc làm 2025 của Trường Cao đẳng Thương mại.

Đối với học sinh, sinh viên

• Tham gia thực tập: Tận dụng các chương trình thực tập tại doanh nghiệp, như Samsung và FPT, để tích lũy kinh nghiệm thực tế.
• Học kỹ năng mềm: Đăng ký các khóa học về ngoại ngữ và kỹ năng số do Viettel và FPT tài trợ, để tăng cơ hội việc làm.
• Nộp hồ sơ học bổng: Liên hệ Phòng GD&ĐT Hòa Vang trước 30/9/2025 để xin học bổng từ Samsung, Viettel, hoặc FPT (5-15 triệu đồng/suất).

Đối với cộng đồng

• Phụ huynh: Khuyến khích con em tham gia học nghề và học đại học, tham gia các buổi tư vấn hướng nghiệp tại Hòa Vang.
• Chính quyền địa phương: Đầu tư hạ tầng giao thông, như tuyến đường ĐT601 tại Hòa Bắc, để học sinh và giáo viên đi lại dễ dàng hơn.
• Hội khuyến học: Phối hợp với doanh nghiệp tổ chức các chương trình như Hội trại “Dấu Ấn Tuổi 15” (15-16/3/2025) tại Hòa Vang, để hướng nghiệp và quảng bá giáo dục.

Kết Luận

Liên kết nhà trường và doanh nghiệp tại Đà Nẵng là chìa khóa để đào tạo NNL CLC, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế số và hội nhập quốc tế. Các mô hình hợp tác với THACO, Samsung, FPT, và AEON Việt Nam đã mang lại thành tựu đáng kể, như tỷ lệ việc làm trên 85% tại Trường Cao đẳng Nghề Đà Nẵng và các dự án STEM thành công tại Hòa Vang. Tuy nhiên, để vượt qua thách thức về cơ sở vật chất, thiếu giáo viên, và nhận thức cộng đồng, Đà Nẵng cần mở rộng hợp tác, đầu tư trang thiết bị, và nâng cao tập huấn cho giáo viên. Tại Hòa Vang, việc hỗ trợ học sinh KV1 và phát triển đào tạo nghề sẽ góp phần vào mục tiêu Thành phố học tập và Trung tâm Tài chính khu vực. Thông tin chi tiết có thể tra cứu tại sgddt.danang.gov.vn, danang.gov.vn, hoặc udn.vn.