Dạy học hai buổi mỗi ngày là mô hình giáo dục phổ biến tại nhiều trường THCS và THPT ở Việt Nam, nhằm tăng cường thời gian học tập và phát triển kỹ năng cho học sinh. Tuy nhiên, sau khi Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT về quản lý dạy thêm, học thêm có hiệu lực từ ngày 14/2/2025, các trường cần điều chỉnh cách tổ chức để tránh vi phạm quy định. Bài viết này sẽ phân tích cách triển khai dạy học hai buổi mỗi ngày đúng quy định, đồng thời đưa ra giải pháp cụ thể để tuân thủ Thông tư 29.

Thông Tư 29 Quy Định Gì Về Dạy Thêm, Học Thêm?

Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT, ban hành ngày 30/12/2024, thay thế Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT, đưa ra các quy định nghiêm ngặt về dạy thêm, học thêm. Một số điểm nổi bật bao gồm:

• Cấm dạy thêm có thu tiền trong trường học, trừ các trường hợp phụ đạo học sinh yếu, bồi dưỡng học sinh giỏi, hoặc ôn thi cuối cấp.
• Giáo viên không được dạy thêm có thu tiền cho học sinh chính khóa mà mình đang dạy.
• Mỗi môn học thêm không quá 2 tiết/tuần, không xếp giờ dạy thêm xen kẽ với chính khóa, và không dạy trước nội dung chương trình chính khóa.
• Hoạt động dạy thêm ngoài trường phải đăng ký kinh doanh và báo cáo với hiệu trưởng về môn học, địa điểm, thời gian.
• Cấm dạy thêm các môn văn hóa cho học sinh tiểu học, trừ bồi dưỡng nghệ thuật, thể thao, hoặc kỹ năng sống.

Theo ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, dạy học hai buổi mỗi ngày không được tổ chức như dạy thêm trá hình, mà phải tập trung vào các hoạt động giáo dục đa dạng, phát triển kỹ năng cho học sinh.

Dạy Học Hai Buổi Mỗi Ngày Có Vi Phạm Thông Tư 29?

Dạy học hai buổi mỗi ngày không vi phạm Thông tư 29 nếu được tổ chức đúng cách. Công văn 7291/BGDĐT-GDTrH năm 2010 của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn rõ: mô hình này phải dựa trên sự tự nguyện của học sinh và phụ huynh, không gây quá tải, và tập trung vào các hoạt động giáo dục phong phú, không chỉ củng cố kiến thức. Tuy nhiên, nếu buổi thứ hai chỉ là dạy thêm các môn văn hóa giống buổi sáng, đặc biệt có thu tiền, thì có nguy cơ bị coi là vi phạm Thông tư 29.

Ví dụ, tại Hà Nội, nhiều trường như THCS Phú Cường đã dừng tổ chức dạy thêm sau khi Thông tư 29 có hiệu lực, chuyển sang thí điểm dạy học hai buổi mỗi ngày với các hoạt động trải nghiệm và kỹ năng. Tương tự, Phú Thọ bắt đầu thí điểm từ 19/12/2024, và Yên Bái từ tháng 1/2025, với mục tiêu tránh lặp lại mô hình dạy thêm cũ.

Cách Tổ Chức Dạy Học Hai Buổi Mỗi Ngày Đúng Quy Định

Để dạy học hai buổi mỗi ngày không vi phạm Thông tư 29, các trường cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

1. Đa Dạng Hóa Hoạt Động Giáo Dục

Buổi thứ hai nên tập trung vào các hoạt động phát triển năng lực và kỹ năng, thay vì chỉ củng cố kiến thức môn học. Các hoạt động phù hợp bao gồm:

• Giáo dục STEM, hướng nghiệp, hoặc nghề phổ thông.
• Hoạt động trải nghiệm, văn nghệ, thể thao, hoặc câu lạc bộ.
• Giáo dục giá trị sống, kỹ năng sống, hoặc hoạt động đoàn đội.

Ví dụ, tại Ninh Bình, mô hình dạy học hai buổi mỗi ngày thí điểm từ 3/2/2025 đã tích hợp các buổi học tự chọn và hoạt động trải nghiệm, giúp học sinh phát triển toàn diện mà không gây áp lực.

2. Đảm Bảo Tự Nguyện Và Không Thu Tiền Trái Quy Định

Học sinh và phụ huynh phải tự nguyện đăng ký tham gia. Các trường chỉ được thu tiền trong các trường hợp:

• Tổ chức lớp học tự chọn (ngoại ngữ thứ hai, tin học, giáo dục nghề).
• Hoạt động năng khiếu, nghệ thuật, hoặc thể thao.

Nếu tổ chức phụ đạo học sinh yếu hoặc bồi dưỡng học sinh giỏi, các trường không được thu tiền, trừ khi được hỗ trợ tài chính từ địa phương. Bộ Giáo dục và Đào tạo đã đề nghị các tỉnh hỗ trợ kinh phí để giảm gánh nặng cho giáo viên.

3. Tách Biệt Với Chương Trình Chính Khóa

Thời khóa biểu buổi thứ hai không được xếp xen kẽ với chính khóa, và nội dung không được dạy trước chương trình chính. Hiệu trưởng cần xây dựng kế hoạch giáo dục rõ ràng, phân công giáo viên hợp lý, và tận dụng cơ sở vật chất như sân chơi, nhà đa năng để tổ chức các hoạt động thực tiễn.

4. Tăng Cường Quản Lý Và Minh Bạch

Hiệu trưởng chịu trách nhiệm giám sát và báo cáo hoạt động dạy học hai buổi mỗi ngày. Các trường cần:

• Công khai kế hoạch giáo dục và lấy ý kiến phụ huynh.
• Rà soát cơ sở vật chất để đảm bảo đủ điều kiện tổ chức.
• Phối hợp với cơ quan quản lý để kiểm tra, tránh dạy thêm trá hình.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã yêu cầu 100% trường học quán triệt Thông tư 29, đồng thời xây dựng quy định cụ thể để đưa hoạt động này vào nề nếp.

Giải Pháp Tránh Vi Phạm Thông Tư 29

Để triển khai dạy học hai buổi mỗi ngày hiệu quả và đúng quy định, các trường có thể áp dụng các giải pháp sau:

• Xây dựng kế hoạch chi tiết: Lập chương trình giáo dục buổi thứ hai với các hoạt động đa dạng, phù hợp với nhu cầu học sinh.
• Đào tạo giáo viên: Tăng cường năng lực cho giáo viên trong việc tổ chức hoạt động trải nghiệm và giáo dục kỹ năng.
• Tăng cường cơ sở vật chất: Đầu tư sân chơi, thư viện, hoặc phòng thí nghiệm để hỗ trợ các hoạt động thực tiễn.
• Xử lý nghiêm vi phạm: Thanh tra, kiểm tra đột xuất để phát hiện và xử lý các trường hợp dạy thêm trá hình, như tại Hải Phòng, nơi chưa ghi nhận vi phạm sau kiểm tra.

Kết Luận

Dạy học hai buổi mỗi ngày là mô hình giáo dục tiềm năng, giúp học sinh phát triển toàn diện nếu được tổ chức đúng cách. Để không vi phạm Thông tư 29, các trường cần chuyển đổi từ dạy thêm truyền thống sang các hoạt động giáo dục đa dạng, minh bạch, và dựa trên sự tự nguyện. Với sự phối hợp giữa nhà trường, phụ huynh, và cơ quan quản lý, mô hình này sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đồng thời đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật. Hãy cùng chung tay xây dựng một nền giáo dục công bằng và hiệu quả!