Những bước chân không mỏi trên cung đường đá
Tại một bản nhỏ giữa núi rừng Hà Giang, mỗi buổi sáng sớm, người ta lại thấy một bóng dáng nhỏ nhắn lầm lũi đạp xe qua sương mù, đôi chân đạp đều trên con đường đất đá ngoằn ngoèo. Đó là Vàng A Súa, cậu bé người Mông 12 tuổi, học lớp 6 ở trường bán trú huyện Mèo Vạc. Mỗi ngày, Súa phải vượt gần 10km đường đồi dốc để đến lớp – một hành trình gian nan không khác gì chinh phục một ngọn núi.
Gia đình em thuộc hộ nghèo nhất bản. Cha mẹ làm nương, quanh năm chỉ trông vào cây ngô, củ sắn. Nhà không có điện, chiếc xe đạp em đang dùng là đồ cũ được một nhóm thiện nguyện tặng lại. Nhưng chưa một ngày nào Súa nghỉ học, dù mưa rừng xối xả hay rét căm cắt da.
“Con muốn đi học để sau này làm thầy giáo”
Lý do em đi học rất đơn giản: “Con muốn làm thầy giáo để dạy cho trẻ con trong bản biết đọc, biết viết.” Cậu bé người Mông nhỏ bé nhưng ánh mắt luôn sáng lên khi nhắc tới trường học, nơi em được nghe cô giáo kể chuyện, được viết từng nét chữ đầu tiên và mơ về một tương lai có thể giúp ích cho bản làng.
Trong lớp, Súa là học sinh chăm nhất. Cô giáo chủ nhiệm kể rằng có những hôm em đến lớp khi áo còn ướt sũng vì lội suối, tay run lập cập vì lạnh, nhưng vẫn cố gắng chép bài đầy đủ. Những nét chữ tuy còn nguệch ngoạc, nhưng chứa đựng một ý chí lớn lao: vượt qua số phận bằng con đường học vấn.
Những con số biết nói: Hành trình tìm chữ vùng cao
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, tỷ lệ học sinh bỏ học ở vùng núi phía Bắc vẫn còn cao, đặc biệt là tại các huyện nghèo, nơi điều kiện đến trường vô cùng khó khăn. Hằng năm, có hàng nghìn trẻ em người dân tộc thiểu số buộc phải nghỉ học để lao động kiếm sống, hoặc do đường đến trường quá xa và nguy hiểm.
Trong hoàn cảnh đó, những trường hợp như Vàng A Súa là minh chứng sống động cho ý chí vươn lên không khuất phục. Câu chuyện của em truyền cảm hứng không chỉ cho bạn bè cùng trang lứa, mà còn khiến người lớn phải suy ngẫm: điều gì đã khiến một đứa trẻ không chịu buông bỏ giấc mơ?
Lớp học trên mây – nơi ươm mầm hy vọng
Trường học của Súa là một điểm trường bán trú cách trung tâm huyện hơn 20 km. Dù thiếu thốn đủ thứ: không đủ phòng học, sách vở cũ nát, cơm canh đạm bạc, nhưng nơi đây vẫn là “thiên đường” trong mắt học sinh vùng cao. Với các em, mỗi ngày được ngồi trong lớp, được thầy cô dạy dỗ, là một may mắn lớn lao.
Thầy Nguyễn Văn Hà, hiệu trưởng trường, chia sẻ: “Có những học sinh phải đi bộ 2-3 tiếng mới đến trường. Có em đi chân đất quanh năm, quần áo mỏng manh giữa mùa đông. Nhưng em nào cũng muốn học, muốn biết thêm nhiều điều mới lạ bên ngoài dãy núi quanh bản.”
Để khuyến khích các em đến lớp, nhà trường phối hợp với nhiều tổ chức xã hội vận động áo ấm, đồ dùng học tập và tổ chức những bữa cơm có thịt. Dù chưa thể đầy đủ, nhưng chính sự quan tâm đó đã giữ chân được những “chiến binh nhí” như Súa trên con đường chinh phục tri thức.
Giá trị của giáo dục không nằm ở bảng điểm
Với nhiều người, học sinh giỏi là người có điểm cao. Nhưng với học trò vùng cao, đôi khi việc không bỏ học, duy trì việc học đều đặn mỗi ngày đã là một “chiến thắng” đáng khâm phục.
Súa từng đạt giải khuyến khích cuộc thi kể chuyện bằng tiếng Việt cấp huyện. Đó là lần đầu tiên em được xuống thị trấn, được nghe bạn bè đến từ những xã khác nói tiếng phổ thông rõ ràng. “Con thấy mình cần học nhiều hơn để nói giỏi như các bạn.” – Em nói. Chính sự khiêm tốn và cầu tiến ấy là minh chứng rằng giáo dục không chỉ là kiến thức, mà còn là nhân cách và nghị lực.
Một tương lai được gieo từ hôm nay
Từ câu chuyện của Súa, có thể thấy được rằng giáo dục là chìa khóa mở ra cánh cửa hy vọng cho những vùng đất còn nhiều thiếu thốn. Việc đầu tư vào giáo dục vùng cao không chỉ giúp trẻ em tiếp cận tri thức, mà còn giúp các em tự định hình tương lai, thay đổi cuộc sống gia đình và cả cộng đồng.
Các em học sinh như Súa, dù còn nhỏ tuổi, nhưng đã và đang trở thành những “ngọn lửa nhỏ” giữa đại ngàn, thắp sáng ước mơ cho biết bao mảnh đời tưởng chừng bị lãng quên giữa núi rừng.
Kết luận
Giữa núi rừng Tây Bắc lặng lẽ, những bước chân trẻ thơ vẫn đều đặn đạp qua dốc đá, vượt suối sâu để đến trường. Câu chuyện của Vàng A Súa – một cậu bé người Mông nhỏ bé, nhưng ý chí lớn lao – chính là minh chứng cho sức mạnh của giáo dục và nghị lực con người. Mỗi đứa trẻ nơi đây đều xứng đáng có cơ hội được học hành, được viết tiếp câu chuyện của mình bằng chính những trang sách, bút mực và niềm tin không bao giờ lụi tắt.