Hiện tại, hơn 100 cơ sở giáo dục đại học trên cả nước đang thông báo xét tuyển bổ sung với tổng chỉ tiêu khoảng 28.000 sinh viên. Mặc dù một số ngành có dấu hiệu khả quan, nhiều ngành khác vẫn đối diện với khó khăn trong việc thu hút thí sinh, đặc biệt là các ngành khoa học cơ bản và truyền thống.
Khó Khăn Trong Tuyển Sinh
Các ngành như Khoa học cây trồng, Chăn nuôi, và Bảo vệ thực vật tại các trường đại học Tây Nguyên, Bạc Liêu và các địa phương khác gặp khó khăn trong việc lấp đầy chỉ tiêu. Mặc dù các ngành này đều có cơ hội việc làm tốt, số lượng thí sinh đăng ký vẫn thấp. Một số ngành khác như Sư phạm Vật lý, Sư phạm Tiếng Anh cũng rơi vào tình trạng tương tự khi các trường chỉ tuyển được từ 1 đến 2 sinh viên.
Thực tế cho thấy, nhiều trường đại học xét tuyển bổ sung với số lượng lớn sinh viên nhưng vẫn khó đạt chỉ tiêu. Các trường như Học viện Hàng không Việt Nam, ĐH Phenikaa, ĐH Hoa Sen và ĐH FPT cũng đối diện với thách thức khi phải bổ sung từ 500 đến 1.000 chỉ tiêu.
Nguyên Nhân Khó Tuyển Sinh
PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT), cho biết mặc dù đã có gần 733.600 thí sinh đăng ký xét tuyển đại học và gần 673.600 thí sinh trúng tuyển đợt 1, vẫn còn nhiều cơ sở đào tạo gặp khó khăn trong việc tuyển sinh. Một phần nguyên nhân xuất phát từ sự thay đổi trong xu hướng lựa chọn ngành học của thí sinh, khi các ngành “thời thượng” như công nghệ thông tin, quản trị kinh doanh ngày càng được ưa chuộng hơn so với các ngành khoa học cơ bản và truyền thống.
Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn, sự thiếu hụt nhân lực trong các ngành khoa học cơ bản là hệ quả của quan hệ khép kín giữa trình độ phát triển kinh tế và nhu cầu nguồn nhân lực. Nếu nền kinh tế không phát triển đủ nhanh, nhu cầu về nhân lực khoa học – công nghệ sẽ không nhiều, dẫn đến việc ít thí sinh chọn học các ngành này.
Giải Pháp Cho Các Ngành Khó Tuyển Sinh
TS Lê Viết Khuyến, Phó Chủ tịch Hiệp hội Các trường đại học và cao đẳng Việt Nam, cho rằng việc các ngành khoa học cơ bản và truyền thống gặp khó khăn trong tuyển sinh đòi hỏi có sự can thiệp và điều tiết từ phía Nhà nước. Cụ thể, cần có cơ chế đãi ngộ hấp dẫn hơn cho sinh viên theo học các ngành này, từ học bổng đến cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp.
Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhận định rằng việc thiếu hụt nhân lực khoa học cơ bản không thể khắc phục trong thời gian ngắn mà phải cần nhiều năm đầu tư mạnh mẽ hơn vào đào tạo nguồn nhân lực khoa học – công nghệ. Các chính sách đặc biệt dành cho các ngành này, như cơ chế “đặt hàng” từ phía Nhà nước và doanh nghiệp, sẽ giúp khuyến khích thí sinh đăng ký và gia tăng chất lượng đào tạo.
Nhà nước cần có chiến lược đầu tư đột phá nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu các ngành khoa học cơ bản, tạo điều kiện phát triển nền kinh tế tri thức và khoa học – công nghệ, đồng thời đưa các ngành khoa học cơ bản trở thành nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước.
Kết Luận
Để giải quyết bài toán khó tuyển sinh trong các ngành khoa học cơ bản và truyền thống, không chỉ cần sự thay đổi trong chiến lược đào tạo mà còn cần sự đồng hành của Nhà nước và doanh nghiệp. Những ngành này giữ vai trò quan trọng trong sự phát triển của đất nước, do đó cần có sự đầu tư đúng mức để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.