Năm học 2024-2025, Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018 (GDPT 2018) tiếp tục được triển khai ở các lớp cuối cấp như lớp 5, 9, và 12, mang lại nhiều thay đổi trong cách tổ chức thi học sinh giỏi và thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT chuyên. Việc tích hợp các môn học mới như Khoa học Tự nhiên (KHTN), Lịch sử và Địa lý, cùng với sự thay đổi trong cấu trúc đề thi đã tạo ra sự liền mạch giữa các cấp học THCS và THPT, đặc biệt là trong việc chuyển tiếp học sinh giỏi.
Sự Liền Mạch Giữa 2 Cấp Học
Chương trình thi học sinh giỏi môn tích hợp không chỉ bao gồm phần kiến thức liên môn bắt buộc, mà còn cho phép học sinh lựa chọn một trong các mạch kiến thức chuyên sâu để làm bài thi. Điều này giúp học sinh ở lớp 9 có thể chuẩn bị tốt hơn cho kỳ thi vào lớp 10 chuyên và giúp các trường THCS hình thành đội tuyển học sinh giỏi một cách hiệu quả.
Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó Trưởng phòng Giáo dục Trung học (Sở GD&ĐT TP Cần Thơ), cho biết rằng từ năm 2025, nội dung bài thi chuyên sẽ có sự khác biệt tùy theo từng môn. Ví dụ, các lớp chuyên Toán sẽ thi bài thi chuyên Toán, trong khi các lớp chuyên Khoa học Tự nhiên sẽ thi các bài thi KHTN chuyên sâu theo từng lĩnh vực Vật lý, Hóa học, Sinh học.
Phát Triển Năng Lực Toàn Diện
Theo ThS Huỳnh Ngọc Huy Tùng, giáo viên Trường THPT Tân Long (Hậu Giang), dạy học tích hợp theo Chương trình GDPT 2018 không chỉ giúp học sinh giỏi làm chủ kiến thức mà còn phát triển năng lực giải quyết các vấn đề thực tiễn. Các chủ đề liên môn giúp học sinh hiểu sâu hơn về cách các môn học kết nối với nhau, từ đó tạo điều kiện cho các em lựa chọn môn học ở bậc THPT hoặc trường chuyên.
Thách Thức Đối Với Giáo Viên
Mặc dù dạy học tích hợp là xu thế tất yếu, nhưng việc giảng dạy và ôn luyện học sinh giỏi môn tích hợp lại đặt ra nhiều thách thức cho giáo viên. Nhiều giáo viên chỉ được đào tạo chuyên sâu về một môn học cụ thể, nhưng giờ đây phải dạy các môn tích hợp, dẫn đến việc thiếu kiến thức chuyên môn sâu ở một số lĩnh vực.
Để giải quyết vấn đề này, ThS Huỳnh Ngọc Huy Tùng nhấn mạnh rằng giáo viên cần tích cực tham gia vào các buổi sinh hoạt chuyên môn, xây dựng chủ đề dạy học phù hợp với yêu cầu của kỳ thi. Các hoạt động như biên soạn câu hỏi, bài tập và đề thi cũng giúp giáo viên cải thiện năng lực giảng dạy và nâng cao hiệu quả bồi dưỡng học sinh giỏi.
Định Hướng Tương Lai
Tại Bến Tre, Sở GD&ĐT đã tổ chức hội nghị để định hướng bồi dưỡng học sinh giỏi và chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh lớp 10 từ năm học 2025-2026. Ông Võ Văn Bé Hai, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Bến Tre, cho biết sở đã lắng nghe phản hồi từ giáo viên và các trường để xây dựng phương án tuyển sinh và thi học sinh giỏi phù hợp.
Dự kiến, các môn thi học sinh giỏi sẽ thay đổi với 7 môn ở cấp THCS và 10 môn ở cấp THPT. Đề thi các môn Khoa học Tự nhiên và Lịch sử – Địa lý sẽ có hai phần: phần chung chiếm 20% điểm số và phần tự chọn chiếm 80%, giúp học sinh lựa chọn phần thi phù hợp với thế mạnh của mình.
Kết Luận
Việc thi học sinh giỏi theo Chương trình GDPT 2018 không chỉ tạo sự liền mạch giữa các cấp học mà còn giúp phát triển năng lực toàn diện cho học sinh. Tuy nhiên, việc triển khai dạy học tích hợp đòi hỏi giáo viên phải không ngừng nâng cao chuyên môn và sáng tạo trong giảng dạy. Những thay đổi này sẽ góp phần thúc đẩy chất lượng giáo dục và đào tạo học sinh giỏi cho tương lai.