Cuộc thi Tiếng nói Xanh mùa đầu tiên, do Quỹ Vì tương lai xanh – Tập đoàn Vingroup tổ chức, đã khép lại vào tháng 3/2024, để lại dấu ấn với sự tham gia của gần 3.000 học sinh THPT từ 59 tỉnh thành trên cả nước. Các thí sinh xuất sắc, được gọi là “đại sứ Xanh”, đã mang đến những ý tưởng sáng tạo về bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Sau nửa năm, những “ngôi sao” này tiếp tục hành trình “sống xanh”, phát triển cá nhân, và hiện thực hóa các dự án của mình. Dưới đây là cập nhật về hành trình của một số thí sinh nổi bật, dựa trên thông tin từ các nguồn uy tín như Báo Dân trí, VOV, và Người Đô Thị.

1. Lê Đinh Bảo Ngọc – Giải Nhì Bảng Tiếng Việt

• Hồ sơ:
  • Học sinh lớp 12, Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh, Phú Yên.
  • Thành viên đội đạt giải Nhì bảng tiếng Việt với dự án “Mái nhà xanh”, tập trung vào sử dụng vật liệu thân thiện môi trường để xây dựng nhà ở bền vững.
• Hành trình trước cuộc thi:
  • Sinh ra tại miền Trung, nơi chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu, Ngọc từng chứng kiến lũ lụt và ô nhiễm môi trường tại quê nhà.
  • Trước đây, em chỉ tham gia các phong trào nhỏ lẻ như nhặt rác bãi biển hoặc vẽ tranh cổ động, chưa có nhận thức sâu sắc về bảo vệ môi trường.
• Thay đổi sau cuộc thi:
  • Cuộc thi là bước ngoặt, giúp Ngọc hiểu rõ hơn về các giải pháp bảo vệ môi trường mang tính hệ thống, như sử dụng vật liệu tái chế và giảm phát thải carbon.
  • Ngọc chia sẻ: “Ở quê hương em, các hoạt động bảo vệ môi trường thường nhỏ lẻ. Tiếng nói Xanh đã giúp em nhận ra cần những sân chơi lớn để tác động sâu sắc đến học sinh.”
  • Em tiếp tục phát triển dự án “Mái nhà xanh”, hợp tác với các bạn cùng đội như Võ Thế Dũng, hướng đến việc áp dụng mô hình tại các vùng nông thôn Phú Yên.
• Hiện tại:
  • Ngọc đang chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, đồng thời tham gia các buổi hội thảo môi trường tại địa phương, chia sẻ kinh nghiệm từ cuộc thi.
  • Em dự định học ngành Kỹ thuật môi trường tại đại học để tiếp tục nghiên cứu các giải pháp xanh.

2. Nguyễn Trần Minh Khuê – Giải Nhất Bảng Tiếng Anh

• Hồ sơ:
  • Học sinh lớp 12, Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội.
  • Thành viên đội LifeSphere, đạt giải Nhất bảng tiếng Anh với dự án “Nano-Pods – Mô hình phòng khám di động xanh”, tích hợp công nghệ khám bệnh từ xa và năng lượng tái tạo.
• Hành trình trước cuộc thi:
  • Trước đây, Khuê nghĩ bảo vệ môi trường chỉ giới hạn ở các hành động như tái sử dụng đồ vật, giảm chai nhựa, hoặc đi xe đạp.
  • Em chưa từng tham gia các dự án môi trường quy mô lớn, chủ yếu tập trung vào học tập và các hoạt động ngoại khóa tại trường.
• Thay đổi sau cuộc thi:
  • Cuộc thi mở rộng tầm nhìn của Khuê, giúp em nhận ra bảo vệ môi trường có thể tiếp cận từ nhiều góc độ, như y tế xanh, di chuyển xanh, và năng lượng xanh.
  • Khuê chia sẻ: “Em nhận ra bảo vệ môi trường không chỉ là việc mua sắm hay sử dụng gì, mà là làm sao để mọi quyết định trong cuộc sống đều tạo tác động tích cực.”
  • Em học được kỹ năng lập kế hoạch, tranh biện, và sử dụng truyền thông để lan tỏa thông điệp xanh.
• Hiện tại:
  • Khuê đang dẫn dắt một chiến dịch trồng rừng tại đảo Cát Hải, Hải Phòng, hợp tác với CLB Xanh 1908 của Trường Chu Văn An và các tổ chức môi trường. Nhóm của em gây quỹ bằng cách bán bánh và phụ kiện tại trường, đồng thời quảng bá dự án trên mạng xã hội.
  • Em tự tin hơn trong việc tổ chức các hoạt động cộng đồng và đang chuẩn bị đăng ký tham gia Tiếng nói Xanh mùa 2 để phát triển thêm ý tưởng mới.
  • Khuê dự định học ngành Công nghệ sinh học hoặc Y tế công cộng, tập trung vào các giải pháp y tế bền vững.

3. Lê Trần Phương Uyên – Diễn Giả Được Yêu Thích Nhất Bảng Tiếng Anh

• Hồ sơ:
  • Học sinh lớp 12, Trường THPT Chuyên Nguyễn Quang Diêu, Đồng Tháp.
  • Được vinh danh là diễn giả được yêu thích nhất bảng tiếng Anh, đóng góp vào dự án vườn rau hữu cơ bền vững.
• Hành trình trước cuộc thi:
  • Uyên có niềm đam mê với nông nghiệp sạch, nhưng kiến thức về các hệ thống trồng trọt hiện đại như thủy canh và khí canh còn hạn chế.
  • Em từng tham gia các hoạt động môi trường tại trường, như trồng cây và tái chế rác thải, nhưng chưa có cơ hội triển khai dự án lớn.
• Thay đổi sau cuộc thi:
  • Cuộc thi cung cấp cho Uyên cái nhìn thực tiễn về triển khai hệ thống thủy canh và khí canh, giúp em hiểu cách tối ưu hóa nguồn nước và năng lượng trong nông nghiệp.
  • Uyên chia sẻ: “Cuộc thi giúp em nhận ra các giải pháp xanh không chỉ là lý thuyết, mà cần áp dụng thực tế để tạo thay đổi.”
  • Em cải thiện kỹ nang hùng biện và khả năng làm việc nhóm, đặc biệt qua các buổi đào tạo với chuyên gia quốc tế.
• Hiện tại:
  • Uyên đang ấp ủ kế hoạch nâng cấp vườn rau hữu cơ tại trường, với mục tiêu tích hợp hệ thống thủy canh và khí canh, tái sử dụng nước tuần hoàn qua luống rau.
  • Em hợp tác với giáo viên và học sinh tại trường để xây dựng mô hình mẫu, dự kiến trình bày tại Hội thảo Nông nghiệp bền vững Đồng Tháp 2025.
  • Uyên dự định học ngành Nông nghiệp công nghệ cao để phát triển các giải pháp nông nghiệp xanh cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

4. Các Thí Sinh Khác Và Tác Động Chung

• Đội Nấm Cao (Vinschool Smart City, Hà Nội):
  • Gồm Đỗ Phúc Nhật Minh và Ngô Trí Dũng, đạt giải cao tại bảng tiếng Việt với ý tưởng sử dụng bã cà phê và nấm sò để tạo chất liệu thay thế da tự nhiên và da PU cho nội thất ô tô.
  • Sau cuộc thi, nhóm tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện chất liệu, hợp tác với các doanh nghiệp khởi nghiệp tại Hà Nội để thử nghiệm sản phẩm.
• Đội The Storm (Vinschool Smart City, Hà Nội):
  • Gồm Phạm Ngân Hà và Nguyễn Ngọc Linh, mang ý tưởng biến rơm rạ thành bát đĩa phân hủy sinh học và bao bì thân thiện môi trường.
  • Nhóm đang triển khai thử nghiệm tại một số làng nghề ở ngoại thành Hà Nội, đồng thời kêu gọi tài trợ để mở rộng quy mô sản xuất.
• Tác động chung:
  • Các thí sinh được tham gia đào tạo kỹ năng hùng biện và tranh biện với các chuyên gia hàng đầu, học hỏi từ các giáo sư và học giả quốc tế trong Hội đồng chuyên môn.
  • Cuộc thi giúp học sinh phát triển tư duy phản biện, kỹ năng lập kế hoạch, và nhận thức về 10 chương trình hành động xanh của Quỹ Vì tương lai xanh, như di chuyển xanh, y tế xanh, và giáo dục xanh.
  • Nhiều thí sinh tiếp tục lan tỏa thông điệp xanh qua các chiến dịch cộng đồng, như trồng rừng, giảm rác thải nhựa, và tuyên truyền về tiêu dùng bền vững.

5. Di Sản Của Tiếng Nói Xanh Mùa 1

• Thành tựu:
  • Thu hút 1.700 học sinh từ 18 trường THPT vào các vòng tứ kết, bán kết, và chung kết, với tổng giá trị giải thưởng lên đến 18,5 tỷ đồng.
  • Các ý tưởng sáng tạo, như phòng khám di động xanh và vật liệu từ bã cà phê, được đánh giá cao về tính khả thi và tiềm năng ứng dụng thực tế.
• Hành trình tiếp nối:
  • Sau thành công của mùa 1, Tiếng nói Xanh mùa 2 đã khởi động từ tháng 9/2024, thu hút hơn 2.100 thí sinh từ 61 tỉnh thành. Vòng Đối đầu diễn ra vào tháng 1/2025, với 16 đội xuất sắc nhất tranh tài tại Đại học VinUni.
  • Một số cựu thí sinh mùa 1, như Lê Bảo Khanh (THPT Chuyên Lương Văn Chánh, Phú Yên), đã trở lại mùa 2 với dự án mới, thể hiện quyết tâm và tinh thần học hỏi.
• Ý nghĩa:
  • Cuộc thi không chỉ là sân chơi trí tuệ mà còn là bệ phóng để học sinh phát triển kỹ năng, kết nối cộng đồng, và đóng góp vào mục tiêu Net Zero của Việt Nam.
  • Các dự án từ mùa 1 đã truyền cảm hứng cho nhiều học sinh khác, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa, tham gia các hoạt động môi trường như Mùa hè Xanh 2024 và Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam 2024.

6. Kết Luận

Các “ngôi sao” của Tiếng nói Xanh mùa đầu tiên, như Lê Đinh Bảo Ngọc, Nguyễn Trần Minh Khuê, và Lê Trần Phương Uyên, đã và đang tiếp tục hành trình kiến tạo tương lai xanh bền vững. Từ những ý tưởng ban đầu như “Mái nhà xanh”, phòng khám di động xanh, hay vườn rau hữu cơ, các em không chỉ phát triển cá nhân mà còn lan tỏa thông điệp bảo vệ môi trường đến cộng đồng. Với sự hỗ trợ từ Quỹ Vì tương lai xanh, Bộ Giáo dục và Đào tạo, và các chuyên gia quốc tế, những đại sứ Xanh này đang trở thành những nhà lãnh đạo trẻ đầy triển vọng.