Trong bối cảnh ô nhiễm môi trường và lượng rác thải hữu cơ ngày càng gia tăng, một nhóm sinh viên tại Trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng đã mang đến giải pháp sáng tạo: sản xuất dung dịch tẩy rửa đa năng từ rác hữu cơ. Dự án không chỉ giúp tái chế rác thải mà còn tạo ra sản phẩm an toàn, thân thiện với môi trường, đáp ứng nhu cầu vệ sinh hàng ngày. Bài viết này sẽ khám phá hành trình sáng tạo của nhóm sinh viên, quy trình sản xuất, lợi ích của sản phẩm và ý nghĩa đối với cộng đồng.

Ý Tưởng Từ Thực Tế: Biến Rác Thành Tài Nguyên

Hàng ngày, mỗi gia đình thải ra lượng lớn rác hữu cơ như vỏ trái cây, rau củ, gây mùi hôi và góp phần làm ô nhiễm môi trường nếu không được xử lý đúng cách. Đồng thời, các sản phẩm tẩy rửa hóa học trên thị trường thường chứa chất độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng và môi trường. Nhận thấy vấn đề này, nhóm sinh viên năm thứ ba gồm Trần Thị Quỳnh Như, Nguyễn Thị Thảo, Lê Võ Như Thùy, Trần Thị Kim Oanh và Nguyễn Thành Toàn đã bắt tay vào dự án “Sản xuất dung dịch enzyme tẩy rửa đa năng từ phế phẩm thực vật” vào tháng 4/2024. Ý tưởng khởi nguồn từ mong muốn tái chế rác hữu cơ thành sản phẩm hữu ích, giảm thiểu hóa chất độc hại và bảo vệ môi trường.

Dự án không chỉ mang tính học thuật mà còn hướng tới ứng dụng thực tiễn. Với sự hỗ trợ từ giảng viên nhà trường, nhóm đã nghiên cứu và phát triển một quy trình sản xuất hiệu quả, tận dụng những nguyên liệu tưởng chừng vô giá trị để tạo ra dung dịch tẩy rửa an toàn.

Quy Trình Sản Xuất: Từ Rác Hữu Cơ Đến Sản Phẩm Đa Năng

Để sản xuất dung dịch tẩy rửa đa năng, nhóm sinh viên sử dụng các nguyên liệu từ rác hữu cơ như rau xanh, vỏ trái cây (chanh, bưởi, cam), mật mía, và bổ sung các thành phần tự nhiên khác. Quy trình chế tạo gồm các bước sau:

1. Thu gom và xử lý nguyên liệu: Rác hữu cơ được thu gom, rửa sạch để loại bỏ tạp chất, sau đó cắt nhỏ để tăng hiệu quả lên men.
2. Lên men: Nguyên liệu được trộn với mật mía (nguồn cung cấp đường) và nước theo tỷ lệ phù hợp, sau đó ủ trong thùng kín từ 45-90 ngày. Quá trình lên men tạo ra các enzyme và axit hữu cơ có khả năng tẩy rửa.
3. Tạo bọt và mùi hương: Quả bồ hòn được sử dụng làm chất tạo bọt tự nhiên, vỏ chanh, vỏ bưởi, tinh dầu bạc hà hoặc quế được thêm vào để tạo mùi thơm dễ chịu.
4. Tạo độ sánh: Bột bắp được bổ sung để dung dịch đạt độ sánh và đặc mong muốn.
5. Lọc và hoàn thiện: Sau khi lên men, dung dịch được lọc để loại bỏ cặn, pha chế thành phẩm và đóng chai.

Sản phẩm cuối cùng là dung dịch enzyme tẩy rửa đa năng, có khả năng làm sạch dầu mỡ, vết bẩn trên đồ dùng bằng sứ, thủy tinh, nhựa, gạch men, và thậm chí thông cống. Đặc biệt, dung dịch không chứa hóa chất độc hại, không gây hại da tay, không ô nhiễm môi trường và có thời hạn sử dụng lâu dài – càng để lâu càng hiệu quả.

Lợi Ích Của Dung Dịch Tẩy Rửa Từ Rác Hữu Cơ

Dung dịch tẩy rửa đa năng từ rác hữu cơ mang lại nhiều lợi ích vượt trội, không chỉ cho người dùng mà còn cho môi trường và cộng đồng:

1. Thân Thiện Với Môi Trường

Sản phẩm giúp giảm lượng rác hữu cơ thải ra môi trường, biến chúng thành tài nguyên hữu ích. Quá trình sản xuất không sử dụng hóa chất tổng hợp, do đó không gây ô nhiễm nguồn nước hay đất. Các enzyme trong dung dịch còn hỗ trợ phân hủy chất hữu cơ, góp phần cải thiện hệ sinh thái.

2. An Toàn Cho Sức Khỏe

Khác với các sản phẩm tẩy rửa công nghiệp chứa amoniac, formaldehyde hay dung môi dầu mỏ, dung dịch enzyme từ rác hữu cơ hoàn toàn tự nhiên, không gây kích ứng da, không tạo mùi hắc khó chịu. Điều này đặc biệt phù hợp với gia đình có trẻ nhỏ hoặc người có làn da nhạy cảm.

3. Tiết Kiệm Chi Phí

Nguyên liệu sản xuất chủ yếu là rác hữu cơ và các thành phần tự nhiên dễ tìm, giúp giảm chi phí sản xuất. Người dân có thể tự làm tại nhà sau khi được hướng dẫn, tiết kiệm chi phí mua các sản phẩm tẩy rửa thương mại.

4. Đa Năng Và Hiệu Quả

Sản phẩm có thể sử dụng để rửa chén, lau sàn, vệ sinh bếp, làm sạch thiết bị vệ sinh, và thông cống. Nhiều người dùng, như chị Lê Thị Hoa (Đà Nẵng), đánh giá cao khả năng làm sạch vết bẩn cứng đầu và mùi hương dễ chịu của dung dịch.

Lan Tỏa Giá Trị Cộng Đồng

Trong chiến dịch Mùa Hè Xanh 2024, nhóm sinh viên đã sản xuất 160 chai dung dịch tẩy rửa và trao tặng cho người dân xã Điện Phong, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Không dừng lại ở đó, nhóm còn tổ chức các buổi hướng dẫn cách tự sản xuất dung dịch tại nhà, giúp người dân tận dụng rác hữu cơ trong sinh hoạt hàng ngày. Bà Mai Thị Tịnh, một người dân tại Điện Phong, bày tỏ sự hào hứng khi biết rác thải có thể biến thành sản phẩm hữu ích, đồng thời tiết kiệm chi phí vệ sinh.

Dự án đã nhận được phản hồi tích cực từ cộng đồng và đạt giải Ba cuộc thi “Dự án khởi nghiệp cho thanh niên nông thôn” do Thành Đoàn Đà Nẵng tổ chức, đồng thời lọt vào vòng bán kết cuộc thi khởi nghiệp thanh niên nông thôn toàn quốc năm 2024. Những thành tựu này là minh chứng cho tính ứng dụng và giá trị thực tiễn của sản phẩm.

Tầm Nhìn Tương Lai: Hướng Tới Sản Xuất Quy Mô Lớn

Hiện tại, nhóm sinh viên tập trung lan tỏa sản phẩm đến cộng đồng thông qua các hoạt động hướng dẫn và tặng sản phẩm. Tuy nhiên, họ cũng ấp ủ kế hoạch phát triển sản phẩm theo hướng thương mại hóa, với quy mô sản xuất lớn hơn để đưa dung dịch tẩy rửa ra thị trường. Dù còn gặp hạn chế về kinh phí và kinh nghiệm kinh doanh, nhóm hy vọng sẽ nhận được sự hỗ trợ để hiện thực hóa mục tiêu này, góp phần thúc đẩy xu hướng tiêu dùng xanh tại Việt Nam.

Kết Luận: Bước Đi Tiên Phong Cho Sống Xanh

Dự án sản xuất dung dịch tẩy rửa đa năng từ rác hữu cơ của nhóm sinh viên Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng là minh chứng sống động cho tinh thần sáng tạo và trách nhiệm với môi trường của thế hệ trẻ. Sản phẩm không chỉ giải quyết vấn đề rác thải mà còn mang lại giải pháp vệ sinh an toàn, tiết kiệm và bền vững. Để nhân rộng mô hình này, cần sự chung tay từ cộng đồng, doanh nghiệp và chính quyền trong việc hỗ trợ nghiên cứu, sản xuất và nâng cao nhận thức về tiêu dùng xanh.

Hãy cùng thử áp dụng cách làm dung dịch tẩy rửa từ rác hữu cơ tại nhà, vừa bảo vệ môi trường, vừa chăm sóc sức khỏe gia đình bạn. Bạn nghĩ gì về sáng kiến này? Hãy chia sẻ ý kiến và cùng lan tỏa lối sống xanh nhé!