Hàn Quốc, một trong những nền kinh tế lớn nhất châu Á, đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn từ chi phí giáo dục tư nhân tăng cao, đặc biệt là chi phí học thêm tại các trung tâm luyện thi (hagwon). Gánh nặng tài chính này không chỉ ảnh hưởng đến các hộ gia đình mà còn góp phần vào cuộc khủng hoảng nhân khẩu học, với tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới. Bài viết này sẽ phân tích thực trạng chi phí giáo dục tăng cao tại Hàn Quốc, nguyên nhân, hậu quả, và các giải pháp mà chính phủ đang triển khai để giảm thiểu áp lực.

Thực Trạng Chi Phí Giáo Dục Tại Hàn Quốc

Chi phí giáo dục tư nhân tại Hàn Quốc đã đạt mức kỷ lục trong những năm gần đây, bất chấp số lượng học sinh giảm do tỷ lệ sinh thấp. Theo Cục Thống kê Hàn Quốc và Bộ Giáo dục, tổng chi tiêu cho giáo dục tư nhân trong năm 2024 đạt 29.200 tỷ won (khoảng 20 tỷ USD), tăng 7,7% so với năm 2023. Con số này đã liên tục lập kỷ lục trong 4 năm liên tiếp, từ 23.400 tỷ won (2021), 26.000 tỷ won (2022), đến 27.100 tỷ won (2023).

• Chi phí trung bình mỗi học sinh: Năm 2024, chi phí học thêm trung bình hàng tháng cho mỗi học sinh là 474.000 won (khoảng 8 triệu VND), tăng 9,3% so với năm trước. Đối với các gia đình có học sinh tham gia các chương trình luyện thi chuyên biệt, con số này có thể lên tới 553.000 won mỗi tháng.

• Phân bổ theo cấp học:

  • Tiểu học: 13.200 tỷ won (tăng 6,5%).

  • Trung học cơ sở: 7.800 tỷ won (tăng 9,5%).

  • Trung học phổ thông: 8.100 tỷ won (tăng 7,9%).

• Trẻ mẫu giáo cũng chịu áp lực: Gần 47,6% trẻ dưới 6 tuổi và 25% trẻ dưới 2 tuổi tại Hàn Quốc đang theo học tại các hagwon, với chi phí trung bình 332.000 won/tháng (5,8 triệu VND) cho trẻ mẫu giáo, và lên tới 1,5 triệu won/tháng (27 triệu VND) cho các lớp tiếng Anh tại các khu giàu có ở Seoul.

Các môn học thêm phổ biến nhất bao gồm tiếng Anh, Toán, Quốc ngữ, và Khoa học xã hội, với học phí cao nhất tập trung ở các khu vực giàu có như Gangnam, Seoul, nơi được mệnh danh là “thánh địa” của các trung tâm luyện thi.

Nguyên Nhân Chi Phí Giáo Dục Tăng Cao

1. Cạnh tranh khốc liệt vào đại học: Kỳ thi tuyển sinh đại học (CSAT) tại Hàn Quốc được xem là bước ngoặt quyết định tương lai của học sinh. Áp lực từ gia đình, xã hội, và sự cạnh tranh để vào các trường danh tiếng như Đại học Quốc gia Seoul hay Đại học Yonsei khiến phụ huynh đầu tư mạnh vào học thêm từ khi con còn nhỏ.

2. Văn hóa giáo dục hà khắc: Hàn Quốc có truyền thống coi trọng giáo dục như con đường chính để thành công xã hội. Theo Giáo sư Yang Jung-ho (Đại học Sungkyunkwan), nhiều phụ huynh, vốn từng học tại hagwon, tin rằng học thêm là cách duy nhất để đảm bảo con vào trường đại học tốt, tạo ra vòng lặp chi tiêu giáo dục.

3. Sự phát triển của ngành công nghiệp hagwon: Các trung tâm luyện thi đã trở thành một ngành công nghiệp lớn, với doanh thu tăng trưởng ổn định. Ví dụ, công ty Digital Daesung (quản lý các trường luyện thi nội trú) đạt doanh thu 164,2 tỷ won trong quý 3/2024, tăng 1,23% so với năm trước, trong khi Hiconsy ghi nhận doanh thu 331 tỷ won năm 2023, tăng gấp 5 lần trong 5 năm.

4. Bất bình đẳng giáo dục: Ngân hàng Hàn Quốc chỉ ra rằng cơ hội vào các trường đại học danh tiếng ngày càng phụ thuộc vào điều kiện kinh tế gia đình, khiến các hộ gia đình chi tiêu nhiều hơn để đảm bảo lợi thế cạnh tranh cho con.

Hậu Quả Của Chi Phí Giáo Dục Tăng Cao

1. Gánh Nặng Tài Chính Hộ Gia đình

• Chiếm tỷ lệ lớn thu nhập: Một số gia đình chi tới 1/3 thu nhập cho học thêm. Ví dụ, chị Choi Min-young, một công chức 38 tuổi, chi 2,5 triệu won/tháng (khoảng 45 triệu VND) cho 3 con học tiếng Anh, Toán, vẽ, và võ thuật.

• Tăng nợ hộ gia đình: Chi phí giáo dục cao đẩy nợ hộ gia đình lên cao, làm giảm tiêu dùng trong nước và gây áp lực lên nền kinh tế.

2. Khủng Hoảng Tỷ Lệ Sinh

• Hàn Quốc hiện có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới (0,71 vào quý 2/2024, so với mức 2,1 cần thiết để duy trì dân số ổn định). Chi phí giáo dục cao là một trong những nguyên nhân chính khiến các cặp vợ chồng ngần ngại sinh con, do họ chỉ có thể tập trung nguồn lực cho một đứa trẻ. Theo khảo sát của công ty PMI (tháng 5/2024), 46% người Hàn Quốc cho rằng khó khăn tài chính và chi phí giáo dục là lý do không sinh con.

• Dự báo đến năm 2072, Hàn Quốc sẽ trở thành xã hội già hóa cao với độ tuổi trung bình 63,4 và dân số giảm còn 36,22 triệu người.

3. Nghèo Đói Ở Người Cao Tuổi

• Chi tiêu quá mức cho giáo dục khiến phụ huynh khó tiết kiệm cho tuổi già. Theo Giáo sư Yang Jung-ho, 40% người cao tuổi Hàn Quốc sống trong nghèo đói, phần lớn do đã dành phần lớn thu nhập cho học thêm của con.

4. Áp Lực Tâm Lý Và Sức Khỏe

• Học sinh: Áp lực thi cử và học thêm liên tục gây ra khủng hoảng sức khỏe tâm thần. Một khảo sát năm 2022 cho thấy 1/4 nam sinh và 1/3 nữ sinh trung học từng bị trầm cảm, và Hàn Quốc có tỷ lệ tự tử cao nhất trong các nước OECD.

• Giáo viên: Áp lực từ phụ huynh và hệ thống giáo dục cạnh tranh khiến nhiều giáo viên nghỉ việc. Từ 2019-2023, hơn 32.000 giáo viên đã rời bỏ nghề, với 86% giáo viên trẻ (20-30 tuổi) cân nhắc bỏ việc do lương thấp và áp lực cao.

Giải Pháp Từ Chính Phủ Hàn Quốc

Chính phủ Hàn Quốc đã triển khai một số biện pháp để giảm áp lực chi phí giáo dục và cải thiện hệ thống giáo dục:

1. Đơn Giản Hóa Kỳ Thi Đại Học (CSAT):

   • Từ năm 2023, Bộ Giáo dục loại bỏ các câu hỏi hóc búa trong CSAT để giảm áp lực học thêm và khuyến khích giáo dục công lập. Bộ trưởng Lee Ju-ho cam kết phá vỡ vòng lặp giáo dục tư nhân làm tăng gánh nặng phụ huynh.

2. Tăng Cường Giáo Dục Công Lập:

   • Chính phủ đầu tư vào chương trình chăm sóc ngoại khóa miễn phí, cung cấp máy tính, sách giáo khoa, và các khóa hướng nghiệp để giảm phụ thuộc vào hagwon.

   • Cam kết nâng cao chất lượng trường công và triển khai chương trình tiếng Anh sớm cho trẻ 3-4 tuổi để giảm chi phí học thêm.

3. Kiểm Soát Hagwon:

   • Tăng cường giám sát học phí và hoạt động của các trung tâm luyện thi tư nhân.

   • Chính phủ ban hành lệnh giới nghiêm, cấm các lớp học thêm sau 10 giờ tối để giảm thời gian học quá mức của học sinh.

4. Ứng Phó Tỷ Lệ Sinh Thấp:

   • Thành lập Bộ Kế hoạch Ứng phó Tỷ lệ Sinh Thấp (tháng 5/2024) để hỗ trợ tài chính cho các gia đình.

   • Thử nghiệm chương trình đưa người giúp việc từ Đông Nam Á để hỗ trợ chăm sóc trẻ, giúp phụ huynh cân nhắc sinh thêm con.

5. Phân Bổ Cơ Hội Giáo Dục:

   • Đề xuất chia đều cơ hội nhập học đại học cho học sinh từ các tỉnh thành để giảm tình trạng tập trung vào các thành phố lớn, qua đó giảm chi phí nhà ở và giáo dục.

Thách Thức Trong Việc Giảm Áp Lực

Mặc dù có nhiều nỗ lực, các giải pháp của chính phủ vẫn đối mặt với thách thức:

• Thói quen văn hóa: Niềm tin rằng học thêm là con đường duy nhất để thành công vẫn ăn sâu trong tâm lý phụ huynh và học sinh.

• Bất bình đẳng khu vực: Các khu vực nông thôn thiếu hagwon và cơ sở giáo dục chất lượng cao, khiến học sinh khó cạnh tranh với học sinh thành thị.

• Hạn chế nguồn lực: Hàn Quốc thiếu nguồn lực để giảm áp lực học tập và cải thiện hạnh phúc cho trẻ em. Nhiều ý kiến cho rằng cần coi trẻ em như một pháp nhân với quyền lợi riêng để đảm bảo chất lượng cuộc sống.

Kết Luận

Áp lực chi phí giáo dục tăng cao tại Hàn Quốc không chỉ là vấn đề tài chính mà còn là một nguyên nhân chính dẫn đến khủng hoảng nhân khẩu học, bất bình đẳng giáo dục, và các vấn đề sức khỏe tâm thần. Với chi phí học thêm đạt kỷ lục 29.200 tỷ won trong năm 2024, các gia đình Hàn Quốc đang phải đối mặt với gánh nặng kinh tế lớn, trong khi học sinh chịu áp lực thi cử và giáo viên đối mặt với môi trường làm việc căng thẳng. Chính phủ Hàn Quốc đang nỗ lực cải cách hệ thống giáo dục, từ đơn giản hóa kỳ thi CSAT đến tăng cường giáo dục công lập và kiểm soát hagwon. Tuy nhiên, để giải quyết triệt để vấn đề, cần thay đổi sâu rộng trong văn hóa giáo dục và tư duy xã hội, đồng thời đảm bảo cơ hội giáo dục công bằng cho mọi học sinh. Với những cải cách phù hợp, Hàn Quốc có thể giảm bớt gánh nặng chi phí giáo dục và xây dựng một tương lai bền vững hơn cho thế hệ trẻ.