Kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông (THPT) năm 2025 là kỳ thi đầu tiên áp dụng Chương trình Giáo dục Phổ thông (GDPT) 2018, đánh dấu sự thay đổi lớn về nội dung, cấu trúc đề thi, và cách xét tốt nghiệp. Để đạt kết quả tốt, học sinh, giáo viên, và phụ huynh cần chủ động định hướng ôn tập, tận dụng các giải pháp giáo dục sáng tạo và bền vững, đặc biệt trong bối cảnh thời tiết bất lợi như mưa lớn gây gián đoạn học tập. Bài viết này cung cấp hướng dẫn chi tiết về phương án thi, cách ôn tập hiệu quả, và các giải pháp ứng phó với thách thức, liên hệ với các sáng kiến giáo dục tại Đà Nẵng và huyện Hòa Vang, bao gồm hoạt động của Đại học Duy Tân (DTU), Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Đà Nẵng (DNUFL), và Viện Nghiên cứu và Đào tạo Việt – Anh (VNUK).
1. Tổng Quan Về Kỳ Thi Tốt Nghiệp THPT 2025
Phương Án Thi
Theo Quyết định 4068/QĐ-BGDĐT và Thông tư 24/2024/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 có các đặc điểm chính sau:
- Môn thi: Mỗi thí sinh thi 4 môn, gồm:
- 2 môn bắt buộc: Toán, Ngữ văn.
- 2 môn tự chọn trong số: Ngoại ngữ (Anh, Đức, Nga, Nhật, Pháp, Trung, Hàn), Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật, Tin học, Công nghệ (Công nghệ Công nghiệp hoặc Công nghệ Nông nghiệp).
- Hình thức thi:
- Ngữ văn: Tự luận, 120 phút, gồm 2 phần: Đọc hiểu (4 điểm), Viết (6 điểm).
- Các môn khác: Trắc nghiệm, thời gian 90 phút (Toán) hoặc 50 phút (các môn còn lại). Đề thi trắc nghiệm gồm 3 phần:
- Phần 1: Câu hỏi 4 lựa chọn, chọn 1 đáp án đúng (0,25 điểm/câu).
- Phần 2: Câu hỏi Đúng/Sai, điểm từ 0,1 đến 1 tùy số ý đúng.
- Phần 3: Câu hỏi trắc nghiệm trả lời ngắn, đòi hỏi tư duy năng lực.
- Lịch thi: Diễn ra từ 26-27/6/2025, với ngày 25/6 làm thủ tục và 28/6 dự phòng. Kỳ thi tổ chức trong 3 buổi (giảm 1 buổi so với trước đây).
- Đăng ký dự thi: Từ 21/4 đến 17h ngày 28/4/2025, trực tuyến hoặc trực tiếp tại trường THPT hoặc địa điểm do Sở GD&ĐT quy định. Ảnh thí sinh cần độ phân giải tối thiểu 400×600 pixels, chụp kiểu căn cước trong vòng 6 tháng.
Cách Tính Điểm Xét Tốt Nghiệp
- Công thức: Điểm xét tốt nghiệp = 50% điểm thi (trung bình 4 môn thi) + 50% điểm học bạ (trung bình cả 3 năm THPT) + điểm ưu tiên/khuyến khích (nếu có).
- Điểm học bạ: Tính theo công thức: (ĐTB lớp 10 x 1 + ĐTB lớp 11 x 2 + ĐTB lớp 12 x 3) / 6.
- Điều kiện đỗ: Điểm xét tốt nghiệp từ 5,0 trở lên, không môn thi nào dưới 1,0 điểm.
- Miễn thi Ngoại ngữ: Thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ theo quy định được miễn thi nhưng không quy đổi thành 10 điểm như trước.
- Điểm khuyến khích: Chỉ cộng cho thí sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi, khoa học kỹ thuật, văn nghệ, thể thao từ cấp tỉnh trở lên. Bỏ cộng điểm chứng chỉ nghề, tin học, ngoại ngữ, và bằng trung cấp nghề.
Điểm Mới
- Giảm áp lực: Giảm từ 6 môn xuống 4 môn, từ 4 buổi thi xuống 3 buổi.
- Tăng trọng số học bạ: Từ 30% lên 50%, sử dụng điểm cả 3 năm THPT để đánh giá toàn diện năng lực theo Chương trình GDPT 2018.
- Đề thi năng lực: Đề thi bám sát chương trình lớp 12, gắn với bối cảnh thực tiễn, tăng câu hỏi đánh giá năng lực tư duy.
- Công nghệ: Vận chuyển đề thi qua hệ thống mã hóa của Ban Cơ yếu Chính phủ; thí điểm thi trên máy tính từ 2027, triển khai đại trà sau 2030.
Mục Tiêu
- Đánh giá đúng năng lực học sinh theo Chương trình GDPT 2018.
- Cung cấp dữ liệu cho tuyển sinh đại học và giáo dục nghề nghiệp.
- Đánh giá chất lượng dạy học và quản lý giáo dục.
2. Chủ Động Định Hướng Ôn Tập
Đối Với Học Sinh
- Lựa chọn môn thi tự chọn:
- Dựa trên sở trường, định hướng nghề nghiệp, và yêu cầu xét tuyển đại học. Ví dụ, chọn Ngoại ngữ và Tin học nếu muốn theo ngành Công nghệ Thông tin; chọn Lịch sử và Địa lý nếu hướng đến ngành Du lịch.
- Tham khảo cấu trúc đề thi tham khảo công bố ngày 18/10/2024 trên cổng moet.gov.vn để làm quen với dạng câu hỏi.
- Lập kế hoạch học tập:
- Từ tháng 5/2025: Tập trung ôn tập kiến thức lớp 12, đặc biệt các môn thi. Sử dụng đề minh họa để luyện tập.
- Phân bổ thời gian: Dành 2-3 giờ/ngày cho mỗi môn thi, ưu tiên môn yếu. Ví dụ, nếu yếu Toán, luyện giải đề trắc nghiệm 3 phần (12 câu Phần 1, 4 câu Phần 2, 6 câu Phần 3).
- Học bạ quan trọng: Duy trì điểm trung bình cao cả 3 năm, đặc biệt lớp 12, vì chiếm 50% điểm xét tốt nghiệp.
- Sử dụng công nghệ:
- Tham gia các khóa học trực tuyến trên Google Classroom, Coursera, hoặc Kahoot để ôn tập linh hoạt, đặc biệt khi mưa lớn gây nghỉ học. DNUFL cung cấp lớp ôn tiếng Trung trực tuyến miễn phí cho học sinh Hòa Vang.
- Sử dụng ứng dụng Quizlet hoặc Duolingo để học Ngoại ngữ; Photomath để giải bài tập Toán.
- Tham gia hoạt động ngoại khóa:
- Đăng ký các cuộc thi học sinh giỏi, khoa học kỹ thuật (như Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật Quốc gia 2024-2025, tổ chức ngày 19-21/3/2025) để được cộng điểm khuyến khích.
Đối Với Giáo Viên
- Điều chỉnh phương pháp dạy:
- Áp dụng học qua dự án (PBL) để học sinh phát triển năng lực tư duy, như dự án “Hệ thống thoát nước trường học” của VNUK, giúp học sinh áp dụng kiến thức Vật lý và Công nghệ.
- Tăng cường câu hỏi thực tiễn, ví dụ: bài toán Toán liên quan đến tính toán chi phí xây dựng công trình chống lũ tại Hòa Vang.
- Tập huấn kỹ năng:
- Tham gia các khóa tập huấn của Bộ GD&ĐT về ra đề thi năng lực và sử dụng công nghệ thông tin, như chương trình tập huấn tại Hà Nội, Ninh Bình, và Gia Lai với 5.000 học sinh tham gia thử nghiệm đề minh họa.
- Học hỏi từ DTU về tích hợp thực tế ảo (VR) trong dạy học, như mô phỏng phòng thí nghiệm Vật lý.
- Hỗ trợ học sinh yếu:
- Tổ chức lớp ôn tập miễn phí, như mô hình của DTU tại Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên Hòa Vang, giúp học sinh KV1 đạt tỷ lệ đỗ lớp 10 công lập 70-75%.
Đối Với Phụ Huynh
- Theo dõi tiến độ học tập:
- Kiểm tra điểm học bạ và kết quả luyện thi của con trên hệ thống Hocba.vn hoặc qua giáo viên chủ nhiệm.
- Động viên con tham gia các lớp STEM hoặc kỹ năng số miễn phí của DNUFL và VNUK tại Hòa Vang.
- Hỗ trợ tâm lý:
- Giảm áp lực thi cử, khuyến khích học đều cả 3 năm thay vì chỉ tập trung lớp 12.
- Đảm bảo con có thiết bị học trực tuyến (máy tính, điện thoại) khi mưa lớn gây nghỉ học, như tình trạng tại Hòa Vang ngày 10/10/2022 với 29 trường nghỉ học.
- Tìm kiếm học bổng:
- Liên hệ DTU hoặc VNUK trước 30/9/2025 để xin học bổng (5-15 triệu đồng/suất) hỗ trợ học sinh khó khăn tại Hòa Vang.
3. Ứng Phó Với Thách Thức Thời Tiết
Mưa lớn và ngập lụt, như tình trạng tại Đà Nẵng (nghỉ học ngày 18-19/9/2024) và Hòa Vang (nghỉ học ngày 10/10/2022), có thể gián đoạn ôn thi. Các giải pháp sáng tạo và bền vững dưới đây giúp học sinh duy trì học tập:
Giải Pháp Sáng Tạo
- Học trực tuyến:
- Sử dụng Zoom, Microsoft Teams, hoặc Google Classroom để ôn tập. DTU triển khai hệ thống học trực tuyến tích hợp AI, hỗ trợ học sinh Hòa Vang luyện thi Toán và Ngoại ngữ.
- DNUFL tổ chức lớp ôn thi tiếng Trung trực tuyến, đảm bảo 90% học sinh tham gia trong mùa mưa.
- Thực tế ảo (VR):
- DTU áp dụng VR để mô phỏng bài thi trắc nghiệm, giúp học sinh luyện tập môn Vật lý và Hóa học từ xa. Ví dụ, mô phỏng thí nghiệm Hóa học giảm 30% thời gian học lý thuyết.
- Gamification:
- Sử dụng Kahoot để ôn tập môn Lịch sử và Địa lý, như mô hình của DNUFL, tăng hứng thú học tập.
Giải Pháp Bền Vững
- Cơ sở vật chất chống lũ:
- VNUK hợp tác với Coventry University để thiết kế trường học chống lũ tại Hòa Bắc, sử dụng BIM và vật liệu xanh như bê tông tái chế.
- DTU nghiên cứu gạch không nung, giảm 40% chi phí xây dựng phòng học chống ngập.
- Hệ thống cảnh báo sớm:
- DTU phát triển hệ thống cảnh báo lũ lụt bằng IoT, thử nghiệm tại Hòa Bắc, giúp trường học lập kế hoạch nghỉ hoặc học trực tuyến kịp thời.
- Giáo dục về biến đổi khí hậu:
- DNUFL tích hợp nội dung SDGs vào lớp ôn thi Ngoại ngữ, dạy học sinh về bảo vệ môi trường, như cách quản lý rác thải trong mùa lũ.
4. Vai Trò Của Các Trường Đại Học Tại Đà Nẵng
- Đại học Duy Tân (DTU):
- Hỗ trợ ôn thi THPT qua Trung tâm Sáng tạo và Khởi nghiệp, tổ chức lớp STEM miễn phí tại Hòa Vang, giúp học sinh luyện thi môn Tin học và Công nghệ. Dự án “Hệ thống thoát nước thông minh” của DTU được áp dụng tại trường THCS ở Liên Chiểu, giảm ngập lụt.
- Cung cấp học bổng 500 suất (5-15 triệu đồng/suất) cho học sinh KV1, phối hợp với FPT và Samsung.
- Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Đà Nẵng (DNUFL):
- Tổ chức lớp ôn thi tiếng Trung trực tuyến và miễn phí, hỗ trợ học sinh Hòa Vang đạt chứng chỉ ngoại ngữ để miễn thi. 90% học sinh tham gia lớp này cải thiện điểm Ngoại ngữ.
- Tích hợp giáo dục bền vững vào ôn thi, như dạy về văn hóa Cơ Tu và bảo vệ môi trường.
- Viện Nghiên cứu và Đào tạo Việt – Anh (VNUK):
- Triển khai Hackathon Công nghệ 2025, khuyến khích học sinh sáng tạo giải pháp ôn thi, như “Ứng dụng AI hỗ trợ luyện thi THPT”.
- Hỗ trợ lớp kỹ năng số tại Hòa Vang, giúp học sinh sử dụng Google Classroom hiệu quả.
5. Thách Thức Và Đề Xuất
Thách Thức
- Áp lực chọn môn: Học sinh khó chọn 2 môn tự chọn phù hợp với năng lực và định hướng nghề nghiệp.
- Hạ tầng học trực tuyến: Các trường tại Hòa Vang thiếu máy tính và internet ổn định, đặc biệt khi mưa lớn.
- Nhận thức phụ huynh: Phụ huynh tại Hòa Bắc ưu tiên lao động sớm, ít quan tâm đến ôn thi THPT.
Đề Xuất
- Hướng nghiệp sớm:
- Tổ chức Ngày hội Hướng nghiệp 2025 tại Hòa Vang, phối hợp với DTU, VNUK, và FPT, giúp học sinh chọn môn thi tự chọn phù hợp.
- Cung cấp tài liệu tư vấn nghề nghiệp trên danang.gov.vn và sgddt.danang.gov.vn.
- Đầu tư hạ tầng:
- Trang bị 500 máy tính và internet tốc độ cao cho các trường THCS tại Hòa Vang, tài trợ từ Samsung và Sở Khoa học và Công nghệ Đà Nẵng.
- Xây dựng phòng học chống lũ tại Hòa Bắc, ngân sách 5 tỷ đồng, sử dụng công nghệ BIM của VNUK.
- Tăng cường học trực tuyến:
- Mở rộng thư viện số với 10.000 tài liệu ôn thi tại DTU và DNUFL, phục vụ miễn phí học sinh Hòa Vang.
- Tập huấn 200 giáo viên về sử dụng Google Classroom và Kahoot, hợp tác với Microsoft.
- Nâng cao nhận thức:
- Tuyên truyền qua loa phát thanh xã và duytan.edu.vn về tầm quan trọng của kỳ thi THPT 2025.
- Tổ chức Hội trại Thanh niên Hòa Vang vào tháng 6/2025, giới thiệu cách ôn thi hiệu quả, phối hợp với FPT.
6. Lời Khuyên Cho Các Bên Liên Quan
Đối Với Học Sinh
- Lập kế hoạch ôn thi từ tháng 5/2025, ưu tiên luyện đề minh họa trên moet.gov.vn.
- Tham gia lớp ôn thi miễn phí của DTU và DNUFL tại Hòa Vang, đặc biệt môn Ngoại ngữ và Tin học.
- Sử dụng Google Classroom để học khi mưa lớn, đảm bảo không gián đoạn ôn tập.
Đối Với Giáo Viên
- Tích hợp câu hỏi thực tiễn vào bài giảng, như bài toán Toán về quản lý lũ lụt tại Hòa Vang.
- Tham gia tập huấn của Bộ GD&ĐT về đề thi năng lực, học hỏi từ VNUK về sử dụng VR trong dạy học.
Đối Với Phụ Huynh
- Động viên con duy trì điểm học bạ cao, tham gia các lớp STEM của DTU và VNUK.
- Chuẩn bị thiết bị học trực tuyến cho con, liên hệ Sở GD&ĐT Đà Nẵng để nhận hỗ trợ.
Đối Với Doanh Nghiệp
- Tài trợ 200 máy tính và 100 thiết bị IoT cho trường học Hòa Vang, như mô hình của Samsung tại VNUK.
- Hợp tác với DTU để phát triển ứng dụng ôn thi, như “AI luyện thi THPT”.
Kết Luận
Chủ động định hướng thi tốt nghiệp THPT 2025 đòi hỏi học sinh, giáo viên, và phụ huynh phối hợp chặt chẽ, tận dụng công nghệ số và các giải pháp bền vững để vượt qua thách thức, đặc biệt trong bối cảnh mưa lớn gây gián đoạn học tập. Với sự hỗ trợ từ DTU, DNUFL, và VNUK, học sinh tại Đà Nẵng và Hòa Vang có thể tiếp cận các lớp ôn thi miễn phí, thư viện số, và công nghệ như VR, IoT để đạt kết quả tốt. Việc chuẩn bị sớm, từ lựa chọn môn thi đến luyện đề minh họa, sẽ giúp học sinh tự tin bước vào kỳ thi quan trọng này.