Trong bối cảnh nhu cầu phát triển hạ tầng, kinh tế – xã hội ngày càng cao, việc đảm bảo tiến độ và chất lượng các dự án đầu tư công, đầu tư xây dựng cơ bản đóng vai trò then chốt trong việc hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược. Thực tiễn thời gian qua cho thấy, nhiều dự án trọng điểm đã và đang triển khai đạt được kết quả tích cực nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị liên quan. Tuy nhiên, vẫn còn không ít vướng mắc khiến một số dự án chậm tiến độ, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn đầu tư và niềm tin của người dân, doanh nghiệp.

Trước thực trạng đó, các cấp chính quyền, nhà thầu và đơn vị tư vấn được yêu cầu tăng cường phối hợp, nêu cao tinh thần trách nhiệm, đảm bảo các dự án đầu tư sớm được hoàn thành đúng tiến độ, đúng quy hoạch và chất lượng.

Phối hợp – yếu tố then chốt để đảm bảo tiến độ dự án

Việc triển khai một dự án đầu tư, đặc biệt là các công trình hạ tầng lớn, không chỉ phụ thuộc vào năng lực của chủ đầu tư hay nhà thầu thi công mà còn là kết quả của quá trình phối hợp đồng bộ giữa nhiều cơ quan: từ Sở Kế hoạch & Đầu tư, Tài nguyên & Môi trường, Giao thông Vận tải, Tài chính, đến chính quyền địa phương các cấp.

Nếu sự phối hợp không nhịp nhàng, sẽ dẫn đến hàng loạt hệ lụy như: chậm giải phóng mặt bằng, kéo dài thời gian lựa chọn nhà thầu, điều chỉnh quy hoạch, phát sinh khiếu nại hoặc tăng tổng mức đầu tư không hợp lý.

Vì vậy, việc xác định rõ trách nhiệm từng bên và thường xuyên đối thoại, tháo gỡ vướng mắc kịp thời là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy tiến độ thi công.

Các giải pháp đang được triển khai để đẩy nhanh tiến độ

Trên thực tế, trong thời gian qua, Chính phủ, các bộ ngành và địa phương đã đưa ra nhiều chỉ đạo, giải pháp quyết liệt nhằm tháo gỡ nút thắt, tạo điều kiện cho các dự án “về đích” đúng hẹn. Một số giải pháp điển hình có thể kể đến như:

1. Thành lập tổ công tác đặc biệt giải quyết vướng mắc

Nhiều địa phương đã thành lập Tổ công tác giải quyết khó khăn trong đầu tư công, với sự tham gia của lãnh đạo UBND tỉnh/thành, đại diện sở ngành và chủ đầu tư dự án. Mô hình này giúp xử lý kịp thời các vấn đề tồn đọng như đền bù, thủ tục pháp lý, điều chỉnh thiết kế, vốn đối ứng…

2. Phân cấp rõ ràng, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu

Việc phân cấp, phân quyền rõ ràng trong từng khâu như lập hồ sơ, cấp phép xây dựng, lựa chọn nhà thầu… được xem là giải pháp tối ưu để tránh tình trạng “đùn đẩy trách nhiệm”, gây tắc nghẽn tiến độ.

Song song, yêu cầu người đứng đầu cơ quan quản lý dự án chịu trách nhiệm cá nhân về chậm trễ đang được áp dụng mạnh mẽ, giúp nâng cao hiệu quả thực thi nhiệm vụ.

3. Tăng cường kiểm tra, giám sát và công khai tiến độ

Nhiều tỉnh thành đang xây dựng hệ thống quản lý tiến độ dự án trên nền tảng số, cập nhật thường xuyên tình hình thực tế để lãnh đạo cấp trên nắm bắt và chỉ đạo kịp thời. Công khai tiến độ cũng giúp tạo áp lực dư luận, thúc đẩy đơn vị thi công, tư vấn và chủ đầu tư làm việc trách nhiệm hơn.

4. Tháo gỡ khó khăn trong giải phóng mặt bằng

Công tác đền bù, giải phóng mặt bằng vốn là khâu dễ phát sinh khiếu kiện, mất nhiều thời gian. Việc tổ chức đối thoại trực tiếp với người dân, áp dụng chính sách đền bù linh hoạt, minh bạch và nhất quán đang được nhiều địa phương thực hiện, giúp hạn chế tối đa khiếu nại, từ đó đẩy nhanh mặt bằng sạch bàn giao cho đơn vị thi công.

Một số dự án tiêu biểu đang được đẩy nhanh tiến độ

Tại nhiều địa phương, các dự án trọng điểm về giao thông, y tế, giáo dục và hạ tầng đô thị đang được tích cực thúc đẩy, với kỳ vọng đưa vào khai thác đúng hoặc vượt tiến độ.

Ví dụ:

• Dự án đường vành đai tại các tỉnh phía Bắc đang được đẩy nhanh giai đoạn thi công với hàng loạt biện pháp “thần tốc” từ tháo gỡ mặt bằng đến thi công 3 ca/ngày đêm.

• Các công trình bệnh viện, trường học tại miền Trung như Quảng Bình, Thừa Thiên – Huế đã hoàn thành đúng hạn, kịp đưa vào sử dụng trong năm học mới hoặc phòng chống dịch bệnh.

• Tại TP.HCM và Hà Nội, nhiều tuyến metro, cầu vượt, hạ tầng thoát nước dù gặp khó khăn về vốn và mặt bằng vẫn đang được chỉ đạo sát sao để đảm bảo đúng cam kết với người dân.

Cảnh báo những hệ lụy nếu dự án chậm tiến độ

Việc không đảm bảo tiến độ trong các dự án đầu tư, đặc biệt là sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng:

• Lãng phí nguồn lực: Vốn bị “giam” lâu ngày làm giảm hiệu quả đầu tư, gây áp lực lên ngân sách.

• Ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân: Dự án kéo dài gây phiền toái, ảnh hưởng đời sống sinh hoạt, sinh kế của người dân trong khu vực.

• Mất cơ hội phát triển kinh tế – xã hội: Các công trình trọng điểm như cầu đường, cảng, khu công nghiệp… nếu chậm hoàn thành sẽ làm chậm quá trình thu hút đầu tư và phát triển của địa phương.

Do đó, việc đẩy nhanh tiến độ dự án không chỉ mang ý nghĩa quản lý hành chính mà còn là một mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững.

Vai trò của truyền thông và sự giám sát của cộng đồng

Không thể phủ nhận, báo chí và truyền thông đã góp phần tích cực trong việc phản ánh những bất cập, chậm trễ tại các dự án đầu tư. Các bài viết, phóng sự điều tra kịp thời từ báo chí chính thống giúp các cấp chính quyền nhanh chóng vào cuộc xử lý.

Song song đó, sự giám sát của cộng đồng, cử tri, và đại biểu Hội đồng nhân dân cũng là áp lực tích cực buộc các cơ quan chức năng phải minh bạch, làm việc có trách nhiệm và công tâm hơn.

Kết luận: Hành động ngay, phối hợp hiệu quả, cùng nhau về đích

Việc đảm bảo tiến độ thi công các dự án đầu tư là trách nhiệm không của riêng ai. Từ chủ đầu tư, nhà thầu thi công, đơn vị tư vấn, đến các sở ngành và chính quyền địa phương, mỗi bên cần thực sự phối hợp nhịp nhàng, trung thực và có trách nhiệm, lấy hiệu quả thực tế làm mục tiêu chung.

“Muốn đi xa thì phải đi cùng nhau” – nguyên tắc này chưa bao giờ đúng hơn trong bối cảnh hàng trăm dự án lớn nhỏ đang đua tiến độ trên cả nước. Chỉ khi phối hợp chặt chẽ, hành động quyết liệt, thì các công trình mới có thể sớm đưa vào sử dụng, phục vụ cho sự phát triển bền vững của quốc gia và chất lượng cuộc sống của người dân.