Quy chế tuyển sinh đại học 2025, được Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) công bố qua Thông tư 06/2025/TT-BGDĐT ngày 21/3/2025, đã chính thức bỏ xét tuyển sớm và thống nhất xét tuyển chung sau kỳ thi tốt nghiệp THPT (26-27/6/2025). Trước đây, xét tuyển sớm (dựa trên học bạ, chứng chỉ quốc tế, hoặc kỳ thi đánh giá năng lực/tư duy) chiếm tới 20% chỉ tiêu của nhiều trường. Việc siết chỉ tiêu xét tuyển sớm, thay bằng xét tuyển chung, đã gây ra nhiều tranh luận về khả năng ảnh hưởng đến cơ hội vào đại học của thí sinh. Bài viết này phân tích tác động của quy định mới, trả lời câu hỏi liệu cơ hội vào đại học có giảm hay không, và liên kết với nỗ lực giáo dục tại Hòa Vang, Đà Nẵng, trong bối cảnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao (NNL CLC) cho Trung tâm Tài chính khu vực.
Quy Định Mới Về Xét Tuyển Sớm
Theo Quy chế tuyển sinh 2025:
- Bỏ xét tuyển sớm:
- Các trường không được tổ chức xét tuyển trước kỳ thi tốt nghiệp THPT. Tất cả phương thức xét tuyển (kết quả thi THPT, học bạ, chứng chỉ quốc tế, kỳ thi đánh giá năng lực/tư duy) được xử lý đồng thời trên hệ thống tuyển sinh chung của Bộ GD&ĐT sau ngày công bố kết quả thi (dự kiến 16/7/2025).
- Hệ thống tự động chọn phương thức có điểm xét tuyển cao nhất của thí sinh, thay vì yêu cầu thí sinh chọn mã phương thức hoặc tổ hợp xét tuyển khi đăng ký.
- Quy đổi điểm tương đương:
- Các trường phải xây dựng quy tắc quy đổi điểm giữa các phương thức (thi THPT, học bạ, đánh giá năng lực, chứng chỉ quốc tế) về một thang điểm chung (thường là thang 30). Quy tắc này được công bố cùng ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào (tháng 7/2025).
- Ví dụ: Điểm kỳ thi đánh giá năng lực ĐHQG TP.HCM (thang 1200) sẽ được quy đổi tương đương với điểm thi THPT (thang 30) theo công thức riêng của từng trường.
- Giới hạn điểm cộng:
- Tổng điểm cộng (ưu tiên khu vực, ưu tiên đối tượng, điểm thưởng, điểm khuyến khích) không vượt quá 10% thang điểm xét tuyển (tối đa 3 điểm trên thang 30), áp dụng cho cả xét tuyển học bạ và chứng chỉ quốc tế.
- Điều này nhằm giảm lợi thế quá lớn từ chứng chỉ ngoại ngữ (như IELTS) hoặc thành tích khuyến khích.
- Xét tuyển học bạ:
- Phải sử dụng điểm trung bình cả năm lớp 12, thay vì chỉ học kỳ 1. Điểm trúng tuyển bằng học bạ không được thấp hơn điểm chuẩn xét tuyển theo kết quả thi THPT.
Tác Động Của Việc Siết Chỉ Tiêu Xét Tuyển Sớm
Việc bỏ xét tuyển sớm và thống nhất xét tuyển chung mang lại cả lợi ích và thách thức, ảnh hưởng khác nhau đến các nhóm thí sinh:
Lợi Ích
- Tăng tính công bằng:
- Xét tuyển sớm trước đây thường tạo lợi thế cho thí sinh có điều kiện kinh tế (đạt chứng chỉ IELTS, TOEFL) hoặc học sinh ở thành phố lớn (tham gia kỳ thi đánh giá năng lực). Việc xét tuyển chung giúp thí sinh ở vùng khó khăn, như Hòa Vang, cạnh tranh công bằng hơn dựa trên kết quả thi THPT.
- Quy đổi điểm tương đương giữa các phương thức giảm chênh lệch điểm chuẩn (ví dụ: điểm học bạ thường thấp hơn điểm thi THPT 3-5 điểm).
- Giảm áp lực chọn phương thức:
- Thí sinh không cần quyết định chọn mã phương thức hoặc tổ hợp xét tuyển khi đăng ký. Hệ thống tự động ưu tiên phương thức có điểm cao nhất, giúp thí sinh tận dụng tối đa thế mạnh (ví dụ: điểm thi THPT cao hơn học bạ).
- Điều này đặc biệt hữu ích cho học sinh Hòa Vang, nơi nhiều em chưa quen với việc khai báo phức tạp trên Cổng thông tin tuyển sinh.
- Tăng cơ hội trúng tuyển:
- Xét tuyển chung cho phép thí sinh sử dụng nhiều phương thức cùng lúc (THPT, học bạ, đánh giá năng lực), tăng khả năng trúng tuyển vào các trường top như Đại học Đà Nẵng, Đại học Bách Khoa TP.HCM.
- Quy định điểm trúng tuyển học bạ không thấp hơn điểm thi THPT đảm bảo chất lượng đầu vào, nhưng không làm giảm chỉ tiêu xét tuyển chung.
- Ổn định tâm lý:
- Thí sinh không phải chạy đua nộp hồ sơ xét tuyển sớm từ tháng 3-5, tập trung hơn vào ôn thi tốt nghiệp THPT (26-27/6/2025). Điều này phù hợp với lịch học và ôn tập tại các trường THPT ở Hòa Vang.
Thách Thức
- Giảm lợi thế cho thí sinh có chứng chỉ quốc tế:
- Thí sinh sở hữu IELTS 5.0 trở lên hoặc TOEFL iBT trước đây thường được ưu tiên trong xét tuyển sớm. Giới hạn điểm cộng (tối đa 3 điểm) và quy đổi trọng số môn Ngoại ngữ không quá 50% có thể khiến các em mất lợi thế vào các ngành “hot” (như Fintech, Thương mại điện tử).
- Tuy nhiên, quy đổi điểm vẫn đảm bảo chứng chỉ quốc tế có giá trị, đặc biệt tại các trường như Đại học Đà Nẵng.
- Tăng áp lực thi THPT:
- Với xét tuyển chung, kết quả thi THPT trở thành yếu tố quan trọng, đặc biệt với thí sinh không có điểm học bạ cao hoặc chứng chỉ quốc tế. Học sinh Hòa Vang, nơi tỷ lệ đỗ lớp 10 công lập đang được nâng lên 70-75%, cần nỗ lực ôn luyện Toán, Ngữ văn, và môn tự chọn để đạt điểm cao.
- Yêu cầu nắm rõ quy đổi điểm:
- Quy tắc quy đổi điểm giữa các phương thức phụ thuộc vào từng trường, đòi hỏi thí sinh theo dõi kỹ thông báo từ các trường (tháng 7/2025). Điều này có thể gây khó khăn cho học sinh ở vùng ngoại thành như Hòa Vang, nơi tiếp cận thông tin còn hạn chế.
Cơ Hội Vào Đại Học Có Giảm Không?
Việc siết chỉ tiêu xét tuyển sớm không làm giảm cơ hội vào đại học, mà thực chất tái phân phối cơ hội theo hướng công bằng và minh bạch hơn. Dưới đây là phân tích chi tiết:
- Tổng chỉ tiêu không giảm:
- Chỉ tiêu xét tuyển sớm (trước đây 20%) được chuyển sang xét tuyển chung, đảm bảo tổng chỉ tiêu của các trường không thay đổi. Ví dụ, Đại học Đà Nẵng vẫn duy trì khoảng 15.000 chỉ tiêu cho năm 2025, xét tuyển dựa trên thi THPT, học bạ, và kỳ thi đánh giá năng lực (HSA) ĐHQGHN.
- Hệ thống xét tuyển chung cho phép thí sinh đăng ký nhiều nguyện vọng, tăng khả năng trúng tuyển vào ngành mong muốn.
- Tăng cơ hội cho thí sinh vùng khó khăn:
- Thí sinh ở Hòa Vang, đặc biệt tại các xã KV1 (Hòa Bắc, Hòa Ninh), được hưởng điểm ưu tiên khu vực (0,75 điểm) và ưu tiên đối tượng (1-2 điểm). Việc xét tuyển chung giúp các em cạnh tranh công bằng hơn với thí sinh thành phố, vốn trước đây chiếm ưu thế trong xét tuyển sớm.
- Đa dạng phương thức xét tuyển:
- Thí sinh vẫn có thể sử dụng học bạ (điểm cả năm lớp 12), chứng chỉ quốc tế, hoặc điểm HSA (trung bình 80,2/150 năm 2025) để xét tuyển. Hệ thống tự động chọn phương thức có lợi nhất, đảm bảo cơ hội vào đại học không bị thu hẹp.
- Khuyến khích học tập toàn diện:
- Quy định điểm học bạ dựa trên cả năm lớp 12 và tổ hợp xét tuyển yêu cầu Toán/Ngữ văn chiếm tối thiểu 25% trọng số khuyến khích thí sinh học đều các môn, thay vì chỉ tập trung vào chứng chỉ ngoại ngữ hoặc kỳ thi đánh giá năng lực.
Liên Kết Với Hòa Vang Và Đào Tạo NNL CLC
Hòa Vang, với mục tiêu nâng tỷ lệ đỗ lớp 10 công lập lên 70-75% và đóng góp vào NNL CLC cho Trung tâm Tài chính khu vực Đà Nẵng, đang tận dụng quy chế tuyển sinh mới để hỗ trợ thí sinh:
- Hỗ trợ ôn thi và xét tuyển:
- Các trường THCS và THPT tại Hòa Vang (THCS Hòa Phong, THPT Hòa Vang) tổ chức lớp ôn thi tốt nghiệp THPT miễn phí từ tháng 3/2025, tập trung vào Toán, Ngữ văn, và môn tự chọn (Ngoại ngữ, Tin học).
- Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên Hòa Vang hướng dẫn học sinh đăng ký xét tuyển trực tuyến, kiểm tra thông tin ưu tiên khu vực (KV1, KV2-NT) và đối tượng (UT1, UT2).
- Học bổng và hợp tác doanh nghiệp:
- Viettel, FPT, và Samsung cung cấp 200 suất học bổng (5-15 triệu đồng/suất) cho học sinh Hòa Vang đạt điểm thi THPT từ 20/30 trở lên hoặc thuộc diện ưu tiên, khuyến khích học các ngành Fintech, Công nghệ bán dẫn, và Y học chính xác.
- Đại học Đà Nẵng hợp tác với Intel và Viettel, đảm bảo thực tập và việc làm cho sinh viên từ Hòa Vang, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính và công nghệ.
- Khuyến khích STEM và khoa học:
- Thành tích của 6 học sinh Đà Nẵng tại Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật cấp quốc gia 2024-2025 (bao gồm học sinh THPT Hòa Vang) là động lực để học sinh tham gia các câu lạc bộ STEM, chuẩn bị cho các môn thi tự chọn như Tin học và Công nghệ.
- Các trường THCS Hòa Vang duy trì 5 phòng học STEM, hỗ trợ học sinh nghiên cứu khoa học, tăng cơ hội xét tuyển thẳng vào đại học (dành cho thí sinh đạt giải quốc gia).
- Hội trại “Dấu Ấn Tuổi 15”:
- Sự kiện này (15-16/3/2025) tại Hòa Vang đã giúp học sinh lớp 9 rèn kỹ năng sống, làm việc nhóm, và chuẩn bị tâm lý cho kỳ thi lớp 10 và tốt nghiệp THPT, tạo nền tảng cho xét tuyển đại học.
Lời Khuyên Cho Thí Sinh
- Ôn thi toàn diện:
- Tập trung ôn luyện Toán, Ngữ văn, và môn tự chọn (Ngoại ngữ, Tin học) để đạt điểm thi THPT cao, bù đắp nếu điểm học bạ không nổi bật. Tải đề thi tham khảo từ moet.gov.vn hoặc sgddt.danang.gov.vn.
- Tham gia kỳ khảo sát thử do Sở GD&ĐT Đà Nẵng tổ chức (tháng 4/2025) để làm quen với đề thi mới.
- Tận dụng đa dạng phương thức:
- Đạt chứng chỉ ngoại ngữ (IELTS 5.0, VSTEP B1) để quy đổi điểm môn Ngoại ngữ, hoặc tham gia kỳ thi HSA ĐHQGHN (tháng 3-5/2025) để có thêm lựa chọn xét tuyển.
- Đảm bảo điểm trung bình cả năm lớp 12 từ 7.0 trở lên để xét tuyển học bạ.
- Chuẩn bị hồ sơ:
- Đăng ký dự thi và xét tuyển từ 21/4 đến 28/4/2025 qua Cổng thông tin tuyển sinh. Nộp minh chứng ưu tiên khu vực (KV1: 0,75 điểm, KV2-NT: 0,5 điểm) và đối tượng (UT1: 2 điểm, UT2: 1 điểm).
- Theo dõi quy tắc quy đổi điểm của trường đăng ký (công bố tháng 7/2025).
- Tận dụng hỗ trợ tại Hòa Vang:
- Tham gia lớp ôn thi miễn phí tại các trường THCS hoặc trung tâm giáo dục thường xuyên.
- Nộp hồ sơ học bổng từ Viettel, FPT nếu thuộc diện ưu tiên hoặc đạt thành tích cao.
- Lựa chọn ngành phù hợp:
- Ưu tiên các ngành Fintech, Công nghệ bán dẫn, Y học chính xác tại Đại học Đà Nẵng, với mức lương khởi điểm 20-100 triệu đồng/tháng, phù hợp nhu cầu NNL CLC.
Kết Luận
Việc siết chỉ tiêu xét tuyển sớm trong Quy chế tuyển sinh 2025 không làm giảm cơ hội vào đại học, mà tăng tính công bằng và minh bạch, đặc biệt cho thí sinh ở vùng khó khăn như Hòa Vang. Xét tuyển chung, quy đổi điểm tương đương, và giới hạn điểm cộng giúp thí sinh tận dụng đa dạng phương thức xét tuyển mà không chịu bất lợi. Tại Hòa Vang, các chương trình ôn thi, học bổng, và hợp tác với Đại học Đà Nẵng, doanh nghiệp đang hỗ trợ học sinh tối ưu hóa cơ hội, đóng góp vào NNL CLC cho Trung tâm Tài chính khu vực. Thí sinh cần ôn luyện toàn diện, nắm rõ quy định, và tận dụng hỗ trợ để đạt kết quả tốt. Thông tin chi tiết có thể tra cứu tại moet.gov.vn, sgddt.danang.gov.vn, hoặc udn.vn.