Định Hướng Phân Luồng Học Sinh Ở Hòa Vang – Bài Cuối: Chủ Động Tìm Hướng Đi

Thực Trạng Phân Luồng Học Sinh Ở Hòa Vang

Theo báo cáo của UBND huyện Hòa Vang, từ năm 2019 đến nay, trung bình mỗi năm có khoảng 66-68% học sinh tốt nghiệp THCS trúng tuyển vào lớp 10 THPT công lập. Số còn lại được phân luồng như sau:

9,9% học tại các trung tâm giáo dục thường xuyên (GDTX).
7,9% học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.
7,8% học nghề tự do.
2,7% tham gia thị trường lao động không qua đào tạo.
3,8% thuộc các nhóm khác (nghỉ học, chuyển địa phương…).

Tuy nhiên, công tác phân luồng vẫn gặp nhiều khó khăn:

Thiếu cơ sở vật chất: Huyện Hòa Vang, đặc biệt các xã miền núi như Hòa Bắc, Hòa Phú, không có trường nghề hoặc trung tâm dạy nghề, khiến học sinh phải di chuyển xa để học tại Trung tâm GDTX số 3, gây áp lực cho cả học sinh và phụ huynh.
Thiếu giáo viên chuyên trách: Đội ngũ giáo viên hướng nghiệp chủ yếu kiêm nhiệm, chưa được đào tạo bài bản về tư vấn nghề nghiệp.
Nhận thức hạn chế: Một số phụ huynh và học sinh vẫn xem học nghề là lựa chọn “thấp kém”, ưu tiên học THPT để thi đại học.
Chưa gắn với nhu cầu địa phương: Các chương trình hướng nghiệp chưa kết nối chặt chẽ với nhu cầu lao động thực tế của huyện, như nông nghiệp công nghệ cao, du lịch sinh thái, hoặc công nghiệp nhẹ.

Những bất cập này khiến tỷ lệ phân luồng chưa đạt mục tiêu đề ra (20% học sinh tốt nghiệp THCS học nghề hoặc đào tạo sơ cấp, trung cấp). Để giải quyết, Hòa Vang đã chủ động tìm hướng đi mới.

Giải Pháp Chủ Động Của Huyện Hòa Vang

Huyện Hòa Vang đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, trong đó nổi bật là sự ra đời của CLB Hướng nghiệp Hòa Vang vào cuối năm 2024, dưới sự chỉ đạo của Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện, ông Nguyễn Thúc Dũng. Các giải pháp cụ thể bao gồm:

Thành Lập Và Hoạt Động Của CLB Hướng Nghiệp Hòa Vang

Mục tiêu: Hỗ trợ các trường THCS tổ chức tư vấn hướng nghiệp, kết nối học sinh với các cơ sở đào tạo nghề, và định hướng nghề nghiệp phù hợp với năng lực, sở thích.
Hoạt động nổi bật:
- Trang bị văn phòng tư vấn hướng nghiệp tại 11 trường THCS trên địa bàn, đảm bảo mỗi xã đều có cơ sở vật chất cơ bản.
- Tổ chức các buổi ngoại khóa, tham quan thực tế tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, và trường nghề như Trường Cao đẳng Bách khoa Đà Nẵng. Ví dụ, tháng 4/2024, hơn 300 học sinh THCS được trải nghiệm các ngành nghề tại một trường nghề.
- Sử dụng bộ công cụ khảo sát sở thích để tư vấn hướng nghiệp, giúp học sinh nhận biết năng lực và sở thích cá nhân.
Kết quả ban đầu: CLB đã hỗ trợ 2 trường hợp học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn:
- Trần Như Ngọc (xã Hòa Nhơn): Dù đậu ngành Văn hóa học, Đại học Sư phạm Đà Nẵng, Ngọc phải tạm gác giấc mơ đại học do gia đình nghèo. CLB vận động học bổng toàn phần cho em theo học ngành Công nghệ thông tin tại Trường Cao đẳng Bách khoa Đà Nẵng.
- Mạc Thị Kim Y (xã Hòa Phú): Không đậu đại học nhưng có năng khiếu thể thao, em được CLB hỗ trợ kinh phí và định hướng học nghề phù hợp.

Tăng Cường Hợp Tác Và Đào Tạo

Phối hợp với trường nghề: Huyện đang tận dụng các cơ sở “bỏ hoang” để phối hợp với các trường nghề, trường đại học thành lập điểm dạy nghề cấp xã, giảm áp lực đi lại cho học sinh.
Kênh thông tin ngành nghề: Xây dựng kênh cập nhật nhu cầu lao động tại Hòa Vang, như ngành du lịch sinh thái, nông nghiệp công nghệ cao, hoặc công nghiệp tại Khu công nghiệp công nghệ cao (1.010 ha).
Tập huấn giáo viên: Tổ chức các khóa bồi dưỡng kỹ năng hướng nghiệp cho giáo viên kiêm nhiệm, đảm bảo tư vấn chuyên sâu hơn.

Hỗ Trợ Tài Chính Và Chính Sách

Quỹ hỗ trợ học nghề: CLB triển khai chương trình “Góc học tập cho em”, hỗ trợ tài chính cho học sinh nghèo, như trường hợp của Ngọc và Y.
Chính sách ưu tiên: Đề xuất giảm học phí cho học sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo khi học nghề sơ cấp, trung cấp, phù hợp với định hướng của Đề án 522/QĐ-TTg.

Định Hướng Tương Lai

Để nâng cao hiệu quả định hướng phân luồng học sinh ở Hòa Vang trong bối cảnh năm học 2025-2026 và kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 theo Chương trình GDPT 2018, huyện cần tập trung vào các mục tiêu sau:

Tăng tỷ lệ phân luồng học nghề: Phấn đấu đạt 20% học sinh tốt nghiệp THCS tham gia học nghề hoặc đào tạo sơ cấp, trung cấp, đáp ứng mục tiêu của Đề án 522/QĐ-TTg.
Phát triển cơ sở dạy nghề tại chỗ: Xây dựng ít nhất một trung tâm dạy nghề tại khu vực miền núi như Hòa Bắc, Hòa Phú, tận dụng hạ tầng sẵn có và kết nối với các ngành nghề chủ lực như du lịch sinh thái và nông nghiệp công nghệ cao.
Nâng cao nhận thức cộng đồng: Tuyên truyền để phụ huynh và học sinh hiểu rằng học nghề là con đường phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi lao động có kỹ năng cao.
Kết nối với doanh nghiệp: Hợp tác với các doanh nghiệp tại Khu công nghiệp công nghệ cao và Khu công nghệ thông tin (300 ha) để xây dựng chương trình đào tạo gắn với nhu cầu lao động thực tế.

Học sinh cũng cần chuẩn bị cho kỳ thi tuyển sinh lớp 10 và định hướng nghề nghiệp:

Luyện tập đề thi tham khảo kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 tại moet.gov.vn, bám sát nội dung lớp 9 theo Chương trình GDPT 2018.
Tham gia các buổi tư vấn hướng nghiệp do CLB Hướng nghiệp Hòa Vang tổ chức, đặc biệt các hoạt động trải nghiệm thực tế.
Tìm hiểu chứng chỉ ngoại ngữ như VSTEP B1 hoặc IELTS 5.5+ để tăng cơ hội xét tuyển vào các trường nghề hoặc chương trình liên kết quốc tế.

Lời Kết

Công tác định hướng phân luồng học sinh ở Hòa Vang đang chuyển mình mạnh mẽ với những giải pháp chủ động như thành lập CLB Hướng nghiệp Hòa Vang, hỗ trợ tài chính cho học sinh khó khăn, và kết nối với các cơ sở đào tạo nghề. Dù còn nhiều thách thức, những nỗ lực này đã mang lại cơ hội cho nhiều học sinh, như trường hợp của Trần Như Ngọc và Mạc Thị Kim Y, giúp các em tìm được hướng đi phù hợp. Trong bối cảnh kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 và xu hướng phát triển kinh tế – xã hội của huyện, Hòa Vang cần tiếp tục đầu tư vào cơ sở vật chất, đào tạo giáo viên, và nâng cao nhận thức cộng đồng. Để cập nhật thông tin, phụ huynh và học sinh có thể theo dõi tại hoavang.danang.gov.vn, baodanang.vn, hoặc sggp.org.vn. Chúc các em học sinh Hòa Vang tự tin chọn đúng con đường cho tương lai!