Ngày 3/3/2025, Chính phủ ban hành Nghị định 60/2025/NĐ-CP, sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 116/2020/NĐ-CP về chính sách hỗ trợ tiền đóng học phí và chi phí sinh hoạt cho sinh viên sư phạm. Nghị định mới, có hiệu lực từ 20/4/2025 và áp dụng từ năm học 2025-2026, khắc phục các hạn chế như chậm chi trả kinh phí, đảm bảo hỗ trợ kịp thời và thu hút sinh viên giỏi vào ngành sư phạm. Bài viết này sẽ phân tích những điểm mới của Nghị định 60, tác động đến sinh viên tại các địa phương như Đà Nẵng, và định hướng cho mùa tuyển sinh 2025.
Những Hạn Chế Của Nghị Định 116/2020
Nghị định 116/2020/NĐ-CP (có hiệu lực từ 15/11/2020) quy định sinh viên sư phạm được hỗ trợ:
- Học phí: Bằng mức thu học phí của cơ sở đào tạo nơi sinh viên theo học.
- Sinh hoạt phí: 3,63 triệu đồng/tháng, tối đa 10 tháng/năm học.
Tuy nhiên, sau 3 năm triển khai, chính sách này bộc lộ nhiều khó khăn:
- Chậm chi trả kinh phí: Theo VnExpress (24/12/2023), gần 4.000 sinh viên tại các trường như Đại học Sư phạm Hà Nội và Đại học Sài Gòn chưa nhận được hỗ trợ trong 6-7 tháng do vướng mắc về phân bổ ngân sách.
- Thiếu sự tham gia của địa phương: Chỉ 23/63 tỉnh thành “đặt hàng” đào tạo giáo viên, khiến hơn 75% sinh viên phụ thuộc vào ngân sách Bộ GD-ĐT.
- Ràng buộc bồi hoàn: Nhiều sinh viên từ chối chính sách do lo ngại phải bồi hoàn nếu không làm việc trong ngành giáo dục đủ thời gian (gấp đôi thời gian đào tạo). Năm 2022, hơn 63% sinh viên trúng tuyển tại Đại học Sài Gòn không đăng ký hưởng chính sách.
- Thiếu cơ chế rõ ràng: Quy trình thu hồi kinh phí bồi hoàn và trách nhiệm của các bên (trường, địa phương, sinh viên) chưa cụ thể, dẫn đến lúng túng trong triển khai.
Những Điểm Mới Của Nghị Định 60/2025
Nghị định 60/2025/NĐ-CP được ban hành để khắc phục các hạn chế trên, với các điểm mới nổi bật:
1. Điều Chỉnh Phương Thức Hỗ Trợ Kinh Phí
- Hình thức giao dự toán: Nhà nước hỗ trợ kinh phí qua dự toán ngân sách theo phân cấp, đảm bảo chi trả kịp thời.
- Giao nhiệm vụ, đặt hàng: Địa phương có nhu cầu giáo viên sẽ giao nhiệm vụ hoặc đặt hàng với các trường đào tạo, giúp phân bổ chỉ tiêu hợp lý hơn.
- Hỗ trợ địa phương khó khăn: Ngân sách Trung ương sẽ hỗ trợ các địa phương không cân đối được ngân sách, đảm bảo 100% sinh viên sư phạm được hưởng chính sách.
2. Hỗ Trợ Theo Kết Quả Học Tập
- Từ năm thứ hai, sinh viên sư phạm được xét hỗ trợ sinh hoạt phí dựa trên kết quả học tập. Những em có điểm học tập yếu sẽ không được nhận hỗ trợ, nhằm tạo động lực học tập.
- Quy trình xét duyệt do cơ sở đào tạo thực hiện hàng năm, công khai danh sách sinh viên được hưởng trên website trường.
3. Làm Rõ Quy Trình Bồi Hoàn Kinh Phí
- Đối tượng phải bồi hoàn:
- Không làm trong ngành giáo dục sau 2 năm kể từ khi tốt nghiệp.
- Làm trong ngành giáo dục nhưng không đủ thời gian gấp đôi thời gian đào tạo.
- Chuyển ngành, tự thôi học, không hoàn thành chương trình, hoặc bị buộc thôi học.
- Thủ tục bồi hoàn:
- Sinh viên phải liên hệ cơ quan ra thông báo trong 30 ngày để làm thủ tục.
- Thời hạn bồi hoàn tối đa 4 năm kể từ khi nhận thông báo.
- Kinh phí bồi hoàn được nộp vào ngân sách nhà nước trong 5 ngày làm việc.
- Miễn, giảm bồi hoàn:
- Sinh viên suy giảm khả năng lao động từ 61% hoặc từ trần được xóa bồi hoàn.
- Sinh viên thuộc đối tượng chính sách được miễn/giảm theo quy định của UBND tỉnh.
- Khởi kiện nếu không bồi hoàn: Cơ quan có thẩm quyền có quyền khởi kiện tại Tòa án nếu sinh viên không thực hiện nghĩa vụ bồi hoàn.
4. Phân Định Trách Nhiệm Các Bên
- Bộ GD-ĐT và Bộ Tài chính: Xây dựng dự toán, giám sát việc thực hiện chính sách.
- UBND cấp tỉnh: Theo dõi, ra thông báo thu hồi kinh phí bồi hoàn, hỗ trợ địa phương khó khăn.
- Cơ sở đào tạo: Công khai danh sách sinh viên, chi trả sinh hoạt phí qua tài khoản ngân hàng, và phối hợp thu hồi kinh phí.
- Sinh viên: Cam kết bồi hoàn nếu vi phạm, chủ động liên hệ để hoàn thành nghĩa vụ.
Tác Động Tại Đà Nẵng Và Tuyển Sinh Sư Phạm 2025
Tại Đà Nẵng, chính sách mới sẽ hỗ trợ các cơ sở đào tạo sư phạm như Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng và Trường Cao đẳng Sư phạm Đà Nẵng, nơi hàng năm tuyển sinh hàng trăm sinh viên các ngành như Sư phạm Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, và Mầm non. Một số tác động cụ thể:
- Tăng sức hút tuyển sinh: Chính sách hỗ trợ kịp thời giúp thu hút học sinh giỏi, đặc biệt trong bối cảnh kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 (26-27/6/2025) yêu cầu năng lực cao. Điểm chuẩn ngành sư phạm tại Đà Nẵng đã tăng trong các năm gần đây nhờ Nghị định 116.
- Hỗ trợ sinh viên khó khăn: Với mức hỗ trợ 3,63 triệu đồng/tháng, sinh viên sư phạm tại Đà Nẵng có thể yên tâm học tập, giảm áp lực tài chính, đặc biệt ở các huyện như Hòa Vang.
- Phù hợp Chương trình GDPT 2018: Sinh viên sư phạm được đào tạo để đáp ứng yêu cầu giảng dạy chương trình mới, với các môn tổ hợp và kỹ năng hướng nghiệp.
Lời Khuyên Cho Thí Sinh 2025
- Tìm hiểu chính sách: Xem chi tiết Nghị định 60/2025 tại moet.gov.vn hoặc website các trường như ued.udn.vn.
- Chuẩn bị hồ sơ: Đăng ký xét tuyển vào các ngành sư phạm từ 21/4 đến 28/4/2025 qua thisinh.thitotnghiepthpt.edu.vn, kèm cam kết làm trong ngành giáo dục.
- Ôn thi hiệu quả: Tập trung vào các môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, và môn tổ hợp, luyện đề tham khảo từ Bộ GD-ĐT để đạt điểm cao.
- Tham gia tư vấn: Liên hệ các trường như Đại học Sư phạm Đà Nẵng để được hướng dẫn về chính sách hỗ trợ và ngành học phù hợp.
Lời Kết
Điều chỉnh chính sách hỗ trợ học phí, sinh hoạt phí cho sinh viên sư phạm qua Nghị định 60/2025/NĐ-CP là bước tiến quan trọng, khắc phục tình trạng chậm chi trả, làm rõ quy trình bồi hoàn, và đảm bảo tất cả sinh viên sư phạm được hưởng hỗ trợ. Với các điểm mới như giao dự toán ngân sách, xét duyệt theo kết quả học tập, và hỗ trợ địa phương khó khăn, chính sách này hứa hẹn thu hút nhiều học sinh giỏi vào ngành sư phạm, đặc biệt tại các địa phương như Đà Nẵng. Trong bối cảnh kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 và triển khai Chương trình GDPT 2018, sinh viên cần tận dụng cơ hội từ chính sách để yên tâm học tập và cống hiến cho giáo dục. Để cập nhật thông tin, hãy theo dõi moet.gov.vn, baodanang.vn, hoặc ued.udn.vn. Chúc các em tự tin trên con đường trở thành giáo viên tương lai!