Trong bối cảnh dân số Đà Nẵng tăng nhanh, đặc biệt là sự gia tăng cơ học do đô thị hóa, nhu cầu về trường lớp trung học phổ thông (THPT) ngày càng trở nên cấp thiết. Để đảm bảo 100% học sinh được tiếp cận giáo dục chất lượng và thực hiện hiệu quả Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018, thành phố đang đẩy mạnh đầu tư xây dựng trường THPT mới. Bài viết này sẽ phân tích thực trạng, các dự án đầu tư và giải pháp nhằm đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh Đà Nẵng.

Thực Trạng Nhu Cầu Gia Tăng Học Sinh Tại Đà Nẵng

Sự phát triển kinh tế và đô thị hóa mạnh mẽ tại Đà Nẵng, đặc biệt ở các quận như Liên Chiểu và Cẩm Lệ, đã dẫn đến sự gia tăng đáng kể về dân số cơ học. Theo thống kê, năm học 2024-2025, số lượng học sinh THPT tăng đáng kể, gây áp lực lớn lên hệ thống trường lớp hiện có. Một số vấn đề nổi bật bao gồm:

• Quá tải trường lớp: Nhiều trường THPT tại các khu vực đông dân cư phải tăng sĩ số lên 40-45 học sinh/lớp, vượt quy định chuẩn.
• Thiếu cơ sở vật chất: Một số trường phải tận dụng hội trường, sảnh hoặc phòng chức năng làm lớp học, ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy.
• Tỷ lệ học sinh tiếp tục học THPT: Khoảng 89% học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học lớp 10 tại các cơ sở giáo dục phổ thông, trong khi 11% (khoảng 2.024 học sinh) chuyển sang học nghề hoặc các chương trình khác, phù hợp với Đề án Giáo dục hướng nghiệp 2018-2025 của Thủ tướng Chính phủ.

Dữ liệu chính:

• Tăng dân số cơ học: Đặc biệt tại Liên Chiểu, Cẩm Lệ, nơi các khu đô thị mới như Lakeside Bàu Tràm phát triển nhanh.
• Nhu cầu phòng học: Cần thêm hàng trăm phòng học mới để đảm bảo sĩ số chuẩn và học 2 buổi/ngày.
• Ngân sách đầu tư: Đề án Xây dựng, nâng cấp, mở rộng trường học giai đoạn 2021-2025 đã được phê duyệt, nhưng tiến độ chưa đáp ứng đủ nhu cầu.

Các Dự Án Đầu Tư Xây Dựng Trường THPT Mới

Để giải quyết tình trạng quá tải, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Đà Nẵng đã phối hợp với các đơn vị liên quan, tham mưu UBND thành phố triển khai các dự án đầu tư xây dựng trường THPT mới, thuộc Đề án Xây dựng, nâng cấp, mở rộng trường học giai đoạn 2021-2025. Một số dự án tiêu biểu bao gồm:

1. Trường THPT Nguyễn Văn Thoại:
   • Vị trí: Quận Liên Chiểu.
   • Quy mô: 30 lớp, đáp ứng khoảng 1.200 học sinh.
   • Tổng vốn đầu tư: Khoảng 78 tỷ đồng.
   • Thiết kế: Hiện đại, bao gồm sân thể thao, công viên cây xanh, và các phòng học đạt chuẩn quốc gia theo TCVN 8794:2011.
   • Tiến độ: Đã hoàn thiện và chuẩn bị đưa vào sử dụng, góp phần giảm tải cho các trường lân cận.
2. Dự án trường liên cấp tại khu đất 27 đường Hoàng Văn Thái:
   • Vị trí: Quận Liên Chiểu.
   • Mục tiêu: Xây dựng trường liên cấp (tiểu học, THCS, THPT) để đáp ứng nhu cầu học tập tại khu vực tái định cư mới.
   • Hành động: Ngành giáo dục đề xuất thu hồi các lô đất lớn hết hạn cho thuê để quy hoạch xây dựng trường học.
3. Trường THPT mới tại khu tái định cư Lakeside Bàu Tràm:
   • Vị trí: Quận Liên Chiểu.
   • Mục tiêu: Đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh tại khu vực đô thị mới với 4 block dân cư đã hoàn thiện và 6 block đang xây dựng.
   • Tiến độ: Đang trong giai đoạn lập kế hoạch và kêu gọi đầu tư.

Nguồn vốn đầu tư:

• Ngân sách thành phố: Chủ yếu từ ngân sách địa phương và trung ương.
• Xã hội hóa: Huy động vốn từ các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt thông qua các chương trình viện trợ không hoàn lại.
• Đấu giá đất: Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp đấu giá quyền sử dụng đất để tạo nguồn vốn đầu tư.

Giải Pháp Đẩy Nhanh Tiến Độ Và Tăng Hiệu Quả Đầu Tư

Để đáp ứng nhu cầu gia tăng học sinh và đảm bảo chất lượng giáo dục, Đà Nẵng cần triển khai đồng bộ các giải pháp sau:

1. Đẩy nhanh tiến độ Đề án 2021-2025:
   • Sở GD&ĐT cần phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính để phân bổ ngân sách hiệu quả, ưu tiên các dự án tại khu vực quá tải như Liên Chiểu và Cẩm Lệ.
   • Rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng và phê duyệt dự án, đảm bảo các trường mới hoàn thành đúng tiến độ.
2. Tăng cường xã hội hóa giáo dục:
   • Ban hành các chính sách ưu đãi như miễn giảm thuế, hỗ trợ đất đai để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào trường học tư thục hoặc công trình giáo dục công lập.
   • Ví dụ: Trường THPT Nguyễn Trung Trực (Long An) được xây dựng từ nguồn vốn tài trợ 132 tỷ đồng do nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang vận động, là mô hình đáng học hỏi.
3. Quy hoạch mạng lưới trường lớp thông minh:
   • Rà soát và điều chỉnh quy hoạch trường lớp, ưu tiên xây dựng trường tại các khu đô thị mới, đảm bảo quỹ đất phù hợp với xu hướng đô thị hóa.
   • Áp dụng thiết kế kiến trúc hiện đại, như Trường THCS Đàm Quang Trung (Liên Chiểu), để tạo không gian học tập thân thiện và hiệu quả.
4. Đào tạo và phân luồng học sinh:
   • Tăng cường hướng nghiệp, tư vấn cho học sinh tốt nghiệp THCS, khuyến khích học nghề hoặc các chương trình giáo dục thường xuyên để giảm áp lực lên hệ thống THPT.
   • Phối hợp với 61 cơ sở giáo dục nghề nghiệp tại Đà Nẵng để cung ứng nhân lực cho thị trường lao động.
5. Đầu tư trang thiết bị và đội ngũ giáo viên:
   • Trang bị thiết bị dạy học hiện đại, đáp ứng Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018.
   • Tăng cường đào tạo giáo viên, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, ngoại ngữ, và giáo dục thể chất, để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

Ý Nghĩa Của Việc Đầu Tư Trường THPT Mới

Việc xây dựng trường THPT mới tại Đà Nẵng không chỉ giải quyết bài toán thiếu chỗ học mà còn mang lại nhiều giá trị lâu dài:

• Đảm bảo quyền tiếp cận giáo dục: 100% học sinh trong độ tuổi được học tập trong môi trường đạt chuẩn, với sĩ số phù hợp và cơ sở vật chất hiện đại.
• Thúc đẩy giáo dục toàn diện: Các trường mới được thiết kế theo hướng hiện đại, hỗ trợ phát triển năng lực và phẩm chất học sinh, phù hợp với mục tiêu của Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018.
• Góp phần phát triển kinh tế – xã hội: Hệ thống trường lớp chất lượng cao thu hút dân cư, nâng cao chất lượng nhân lực, và hỗ trợ mục tiêu xây dựng Đà Nẵng thành trung tâm giáo dục và đổi mới sáng tạo quốc gia.
• Tăng cường uy tín quốc tế: Các trường đạt chuẩn quốc gia, như Trường THPT Phan Châu Trinh sau cải tạo, góp phần khẳng định vị thế giáo dục của Đà Nẵng.

Kết Luận

Đầu tư xây dựng trường THPT mới là giải pháp cấp thiết để Đà Nẵng đáp ứng nhu cầu gia tăng học sinh, đặc biệt trong bối cảnh đô thị hóa và tăng dân số cơ học. Với các dự án như Trường THPT Nguyễn Văn Thoại và các kế hoạch quy hoạch tại Liên Chiểu, Cẩm Lệ, thành phố đang từng bước xây dựng một hệ thống giáo dục hiện đại, đồng bộ. Bằng cách kết hợp ngân sách nhà nước, xã hội hóa và quy hoạch thông minh, Đà Nẵng không chỉ giải quyết bài toán trường lớp mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững, hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm giáo dục hàng đầu khu vực theo Nghị quyết 43/NQ-TW.