Các Trường Đại Học Đổi Mới Cách Tuyển Sinh Năm 2025: Cơ Hội Và Thách Thức

Thay Đổi Trong Kỳ Thi Tốt Nghiệp THPT Và Tuyển Sinh Đại Học

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 được điều chỉnh để phù hợp với Chương trình GDPT 2018, với các điểm mới nổi bật:

Số môn thi giảm: Chỉ còn 4 môn, gồm 2 môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn) và 2 môn tự chọn (Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ). Ngữ văn thi tự luận, các môn còn lại trắc nghiệm.
Tăng trọng số học tập: Kết quả học tập lớp 10, 11, 12 chiếm 50% điểm xét tốt nghiệp (trước đây 30%, chỉ tính lớp 12).
Chứng chỉ ngoại ngữ: Thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ (IELTS, TOEFL, VSTEP…) được miễn thi Ngoại ngữ nhưng không quy thành 10 điểm như trước.
Tổ hợp xét tuyển giảm: Chỉ còn 36 tổ hợp thay vì hàng trăm như trước, tập trung vào các môn thi bắt buộc và tự chọn.

Những thay đổi này buộc các trường đại học phải điều chỉnh phương thức tuyển sinh, giảm phụ thuộc vào điểm thi THPT và tăng các phương thức đánh giá năng lực toàn diện.

Phương Thức Tuyển Sinh Đổi Mới Của Các Trường Đại Học

Tính đến tháng 3/2025, khoảng 140 trường đại học đã công bố phương án tuyển sinh, với các xu hướng chính:

Giảm chỉ tiêu xét điểm thi THPT:
- Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU): Giảm chỉ tiêu xét điểm thi THPT từ 18% (2024) xuống 15% (2025), tăng chỉ tiêu cho xét tuyển thẳng và xét kết hợp chứng chỉ quốc tế (IELTS, SAT, ACT). NEU tuyển 8.500 chỉ tiêu, sử dụng tổ hợp mới như C00 (Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý) cho các ngành quản trị.
- Đại học Bách khoa Hà Nội: Giảm chỉ tiêu xét điểm thi THPT từ 50% (2024) xuống 40% (2025), tăng chỉ tiêu cho kỳ thi đánh giá tư duy (TSA). Trường bổ sung tổ hợp K01 (Toán, Ngữ văn, Lý/Hóa/Sinh/Tin), với môn tự chọn nhân hệ số.
Mở rộng kỳ thi đánh giá năng lực riêng:
- Đại học Quốc gia Hà Nội và TP.HCM: Tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực (HSA), với đề thi điều chỉnh theo GDPT 2018, gồm Toán, Văn, và phần tự chọn (Vật lý, Hóa, Sinh, Lịch sử, Địa lý). Đề thi HSA năm 2025 có 50 câu Toán, 50 câu Văn, và 51 câu tự chọn.
- Đại học Sư phạm Hà Nội 2: Lần đầu tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực riêng, đưa tổng số phương thức lên 6, bao gồm xét học bạ, điểm thi THPT, và điểm HSA.
- Bộ Quốc phòng: Tổ chức kỳ thi riêng cho các trường quân đội, với bài thi trên máy tính gồm Toán, Ngữ văn, Khoa học xã hội, và Khoa học tự nhiên, chiếm 30% chỉ tiêu.
Xét tuyển kết hợp:
- Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch: Tăng từ 3 lên 6 phương thức, bao gồm xét điểm thi THPT kết hợp chứng chỉ quốc tế, xét điểm kỳ thi đánh giá năng lực, và xét tuyển thẳng. Trường tăng chỉ tiêu cho ngành Dược học (30%), Y học cổ truyền (20%), và Điều dưỡng (10%).
- Đại học Nha Trang: Không sử dụng điểm thi THPT, thay vào đó xét học bạ kết hợp điểm kỳ thi đánh giá năng lực, tập trung vào Toán, Ngữ văn, và môn khoa học tự chọn.
Bỏ xét tuyển sớm: Theo quy chế mới, các trường không được yêu cầu thí sinh xác nhận nhập học sớm. Tất cả nguyện vọng được đăng ký trên hệ thống chung của Bộ GD&ĐT, xét tuyển từ cao xuống thấp.
Quy đổi điểm chung: Các trường phải quy đổi điểm từ mọi phương thức (thi THPT, học bạ, kỳ thi riêng, chứng chỉ quốc tế) về thang điểm chung (thường là thang 30), đảm bảo công bằng. Điểm thưởng (chứng chỉ ngoại ngữ, giải thưởng) không vượt 10% thang điểm (tối đa 3 điểm trên thang 30).

Tác Động Của Chính Sách Miễn Học Phí

Chính sách miễn học phí từ năm học 2025-2026 cho học sinh mầm non đến THPT công lập, với ngân sách khoảng 30.000 tỷ đồng/năm, hỗ trợ gián tiếp cho tuyển sinh đại học:

Giảm áp lực tài chính: Phụ huynh tiết kiệm chi phí học phổ thông (50.000-650.000 đồng/tháng), có thể đầu tư vào ôn luyện, thi đánh giá năng lực, hoặc học chứng chỉ quốc tế (IELTS, SAT).
Tăng cơ hội học tập: Chính sách giảm tỷ lệ bỏ học, đặc biệt ở vùng khó khăn, giúp nhiều học sinh tham gia kỳ thi THPT và xét tuyển đại học.
Hỗ trợ trường đại học: Các trường như NEU dự kiến học phí chương trình chuẩn từ 18-25 triệu đồng/năm, chương trình chất lượng cao từ 41-65 triệu đồng/năm. Miễn học phí phổ thông giúp phụ huynh chuẩn bị tài chính tốt hơn cho bậc đại học.

Cơ Hội Và Thách Thức Cho Thí Sinh

Cơ Hội

Đa dạng phương thức: Thí sinh có nhiều lựa chọn, từ xét điểm thi THPT, học bạ, đến kỳ thi đánh giá năng lực hoặc chứng chỉ quốc tế, phù hợp với thế mạnh cá nhân.
Công bằng hơn: Quy đổi điểm chung và bỏ xét tuyển sớm giảm tình trạng “đăng ký tràn lan” hoặc bất bình đẳng giữa các phương thức.
Hướng nghiệp rõ ràng: Chương trình GDPT 2018 và kỳ thi mới khuyến khích học sinh chọn môn học phù hợp ngành nghề, như tổ hợp K01 của Bách khoa Hà Nội hỗ trợ ngành công nghệ.

Thách Thức

Áp lực thi riêng: Các kỳ thi đánh giá năng lực (HSA, TSA, V-SAT) yêu cầu tư duy logic, đọc hiểu, và giải quyết vấn đề, khác với học thuộc lòng truyền thống.
Chi phí chuẩn bị: Dù có miễn học phí phổ thông, việc tham gia kỳ thi riêng hoặc học chứng chỉ quốc tế (IELTS, SAT) vẫn tốn kém, gây bất lợi cho học sinh vùng sâu.
Bối rối thông tin: Với 140 trường công bố phương án, học sinh dễ “lạc lối” khi chọn phương thức và tổ hợp xét tuyển.

Lời Khuyên Chuẩn Bị

Để tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức, thí sinh và phụ huynh cần:

Nắm thông tin sớm:
- Theo dõi phương án tuyển sinh trên website các trường (neu.edu.vn, hust.edu.vn, danang.edu.vn) hoặc cổng thông tin của Bộ GD&ĐT (moet.gov.vn).
- Xem đề thi minh họa HSA, TSA, hoặc V-SAT để làm quen cấu trúc.
Ôn luyện đa dạng:
- Tập trung vào Toán, Ngữ văn (bắt buộc), và môn tự chọn phù hợp ngành (ví dụ: Tiếng Anh cho khối D, Vật lý cho khối A).
- Luyện kỹ năng tư duy logic, đọc hiểu, và giải quyết vấn đề qua các tài liệu như Sách luyện thi HSA (NXB Giáo dục Việt Nam).
Tận dụng miễn học phí:
- Sử dụng ngân sách tiết kiệm để mua tài liệu, tham gia khóa ôn luyện, hoặc thi thử đánh giá năng lực.
Định hướng nguyện vọng:
- Chọn ngành và trường phù hợp năng lực, tham khảo điểm chuẩn 2024 (NEU: 26-28 điểm, Bách khoa Hà Nội: 24-27 điểm).
- Đăng ký nhiều phương thức nhưng ưu tiên tổ hợp có điểm cao nhất.

Lời Kết

Sự đổi mới trong tuyển sinh đại học năm 2025, với sự dẫn dắt của các trường như Đại học Kinh tế Quốc dân và Đại học Bách khoa Hà Nội, mở ra cơ hội lớn cho thí sinh theo học ngành nghề mơ ước. Kết hợp với chính sách miễn học phí từ năm học 2025-2026, học sinh có điều kiện tốt hơn để chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển đại học. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa, thí sinh cần nắm chắc thông tin, ôn luyện bài bản, và định hướng rõ ràng. Hãy theo dõi moet.gov.vn, vnexpress.net, hoặc fanpage các trường để cập nhật thông tin mới nhất. Chúc các em tự tin chinh phục cánh cửa đại học trong năm 2025!