Trong kỳ tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) quy định các chính sách ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng nhằm đảm bảo công bằng xã hội, hỗ trợ thí sinh ở vùng khó khăn hoặc có hoàn cảnh đặc biệt. Các quy định này được ban hành theo Thông tư 08/2022/TT-BGDĐT và được cập nhật trong Công văn 1239/BGDĐT-QLCL ngày 24/3/2025. Bài viết dưới đây trình bày chi tiết các đối tượng được hưởng ưu tiên, mức điểm cộng, cách tính điểm ưu tiên, và liên kết với bối cảnh giáo dục tại Hòa Vang, Đà Nẵng, trong nỗ lực đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao (NNL CLC) cho Trung tâm Tài chính khu vực.
1. Ưu Tiên Khu Vực
Ưu tiên khu vực được xác định dựa trên địa điểm trường THPT (hoặc trung cấp) mà thí sinh học lâu nhất trong 3 năm học THPT. Nếu thời gian học tại các khu vực tương đương, ưu tiên được xác định theo trường thí sinh học cuối cùng. Thí sinh được hưởng ưu tiên khu vực trong năm tốt nghiệp THPT và một năm kế tiếp. Các khu vực ưu tiên bao gồm:
- Khu vực 1 (KV1): Cộng 0,75 điểm.
- Bao gồm: Các xã khu vực I, II, III thuộc vùng dân tộc và miền núi; các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, hải đảo; các xã biên giới, xã an toàn khu thuộc Chương trình 135 (theo Quyết định 135/QĐ-TTg ngày 31/7/1998); các thôn, xã đặc biệt khó khăn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ.
- Đối tượng: Học sinh có hộ khẩu thường trú trên 18 tháng tại các khu vực này hoặc học tại trường THPT thuộc huyện/thị xã/thành phố có ít nhất một xã đặc biệt khó khăn.
- Ví dụ tại Hòa Vang: Một số xã như Hòa Bắc, Hòa Ninh có thể thuộc KV1 nếu đáp ứng tiêu chí đặc biệt khó khăn.
- Khu vực 2 – Nông thôn (KV2-NT): Cộng 0,5 điểm.
- Bao gồm: Các địa phương không thuộc KV1, KV2, hoặc KV3 (thường là các xã nông thôn, huyện ngoại thành).
- Ví dụ tại Hòa Vang: Các xã như Hòa Phong, Hòa Tiến thường thuộc KV2-NT.
- Khu vực 2 (KV2): Cộng 0,25 điểm.
- Bao gồm: Các thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh; các huyện ngoại thành của thành phố trực thuộc trung ương (trừ các xã thuộc KV1).
- Ví dụ tại Đà Nẵng: Một số khu vực thuộc quận Cẩm Lệ, Ngũ Hành Sơn có thể thuộc KV2.
- Khu vực 3 (KV3): Không cộng điểm ưu tiên.
- Bao gồm: Các quận nội thành của thành phố trực thuộc trung ương (như quận Hải Châu, Thanh Khê tại Đà Nẵng).
- Quân nhân và Công an nhân dân:
- Nếu đóng quân từ 18 tháng trở lên tại khu vực nào, được hưởng ưu tiên theo khu vực đó hoặc theo nơi thường trú trước khi nhập ngũ (lấy mức ưu tiên cao hơn).
- Nếu đóng quân từ 18 tháng trở lên tại các khu vực khác nhau, ưu tiên theo khu vực có thời gian đóng quân dài hơn.
- Nếu dưới 18 tháng, ưu tiên theo nơi thường trú trước khi nhập ngũ.
- Lưu ý:
- Thí sinh học tại trường phổ thông dân tộc nội trú được hưởng ưu tiên theo quy định của Nhà nước.
- Thí sinh cần kiểm tra mã khu vực ưu tiên của trường THPT tại moet.gov.vn hoặc hỏi giáo viên chủ nhiệm để khai báo chính xác.
2. Ưu Tiên Đối Tượng
Ưu tiên đối tượng được chia thành hai nhóm: Nhóm ưu tiên 1 (UT1) và Nhóm ưu tiên 2 (UT2). Thí sinh thuộc nhiều diện ưu tiên chỉ được hưởng một diện ưu tiên cao nhất. Các đối tượng ưu tiên bao gồm:
Nhóm Ưu Tiên 1 (UT1) – Cộng 2 điểm
- Đối tượng 01:
- Công dân Việt Nam là người dân tộc thiểu số có hộ khẩu thường trú trên 18 tháng tại KV1 trong thời gian học THPT hoặc trung cấp.
- Đối tượng 02:
- Công nhân trực tiếp sản xuất làm việc liên tục 5 năm trở lên, trong đó ít nhất 2 năm là chiến sĩ thi đua cấp tỉnh trở lên, được cấp bằng khen.
- Đối tượng 03:
- Thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh.
- Quân nhân, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ Công an nhân dân tại ngũ được cử đi học:
- Có thời gian phục vụ từ 12 tháng trở lên tại KV1.
- Có thời gian phục vụ từ 18 tháng trở lên (không ở KV1).
- Đã xuất ngũ, được công nhận hoàn thành nghĩa vụ.
- Các đối tượng ưu tiên theo Pháp lệnh 26/2005/PL-UBTVQH11 (sửa đổi bởi Pháp lệnh 04/2012/UBTVQH13) về ưu đãi người có công với cách mạng.
- Đối tượng 04:
- Thân nhân liệt sĩ.
- Con thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
- Con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
- Con của Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân hoặc Anh hùng Lao động trong thời kỳ kháng chiến.
- Con của người hoạt động kháng chiến bị dị dạng, dị tật do chất độc hóa học, đang hưởng trợ cấp hàng tháng.
Nhóm Ưu Tiên 2 (UT2) – Cộng 1 điểm
- Đối tượng 05:
- Thí sinh có hộ khẩu thường trú từ 3 năm trở lên, học 3 năm và tốt nghiệp THPT tại các huyện nghèo theo Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP hoặc Quyết định 275/QĐ-TTg.
- Người dân tộc thiểu số rất ít người theo quy định của Chính phủ.
- Thí sinh tại 20 huyện nghèo biên giới, hải đảo thuộc khu vực Tây Nam Bộ.
- Lưu ý: Các thí sinh này phải học bổ sung kiến thức 1 năm trước khi học chính thức.
- Đối tượng 06:
- Công dân Việt Nam là người dân tộc thiểu số có hộ khẩu thường trú ngoài KV1.
- Con thương binh, bệnh binh, người hưởng chính sách như thương binh suy giảm khả năng lao động dưới 81%.
- Con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học suy giảm khả năng lao động dưới 81%.
- Con của người hoạt động cách mạng, kháng chiến bị địch bắt tù, đày.
- Con của người hoạt động kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, làm nghĩa vụ quốc tế có giấy chứng nhận theo Nghị định 31/2013/NĐ-CP.
- Con của người có công giúp đỡ cách mạng.
- Đối tượng 07:
- Người khuyết tật nặng có giấy xác nhận theo Thông tư liên tịch 37/2012/TTLT-BLĐTBXH-BYT-BTC-BGDĐT.
- Người lao động ưu tú được cấp tỉnh/Bộ công nhận danh hiệu thợ giỏi, nghệ nhân, hoặc được cấp bằng/huy hiệu Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hoặc Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
- Giáo viên giảng dạy đủ 3 năm trở lên thi vào ngành sư phạm.
- Y tá, dược tá, hộ lý, y sĩ, điều dưỡng viên, kỹ thuật viên, trung cấp dược công tác đủ 3 năm trở lên thi vào nhóm ngành sức khỏe.
- Các đối tượng khác:
- Người có bằng trung cấp sư phạm loại giỏi trở lên, hoặc loại khá với ít nhất 2 năm làm việc, được xét tuyển thẳng vào ngành Giáo dục Mầm non trình độ cao đẳng.
- Người đoạt giải nhất, nhì, ba tại kỳ thi tay nghề ASEAN hoặc quốc tế, có bằng tốt nghiệp THPT hoặc trung cấp, được tuyển thẳng vào ngành phù hợp.
3. Cách Tính Điểm Ưu Tiên
Điểm ưu tiên được cộng trực tiếp vào tổng điểm xét tuyển (theo tổ hợp môn). Công thức tính tổng điểm xét tuyển:
Tổng điểm xét tuyển = Tổng điểm 3 môn + Điểm ưu tiên đối tượng + Điểm ưu tiên khu vực
- Trường hợp tổng điểm 3 môn dưới 22,5 (theo thang điểm 30):
- Cộng đầy đủ điểm ưu tiên theo mức quy định (UT1: 2 điểm, UT2: 1 điểm; KV1: 0,75 điểm, KV2-NT: 0,5 điểm, KV2: 0,25 điểm).
- Ví dụ: Thí sinh A thuộc UT1 (2 điểm) và KV1 (0,75 điểm), tổng điểm 3 môn là 20. Tổng điểm xét tuyển = 20 + 2 + 0,75 = 22,75.
- Trường hợp tổng điểm 3 môn từ 22,5 trở lên:
- Điểm ưu tiên được tính theo công thức giảm tuyến tính:
Điểm ưu tiên = [(30 – Tổng điểm đạt được)/7,5] × Tổng điểm ưu tiên (đối tượng + khu vực). - Ví dụ: Thí sinh B đạt 26 điểm, thuộc UT2 (1 điểm) và KV2-NT (0,5 điểm). Tổng điểm ưu tiên = 1 + 0,5 = 1,5. Điểm ưu tiên = [(30 – 26)/7,5] × 1,5 = 0,8. Tổng điểm xét tuyển = 26 + 0,8 = 26,8.
- Điểm ưu tiên được tính theo công thức giảm tuyến tính:
- Đối với thi đánh giá năng lực (ĐGNL) ĐHQG TP.HCM (thang điểm 1200):
- Mức điểm ưu tiên: UT1 (80 điểm), UT2 (40 điểm), KV1 (30 điểm), KV2-NT (20 điểm), KV2 (10 điểm).
- Nếu điểm ĐGNL từ 900 trở lên: Điểm ưu tiên = [(1200 – Điểm ĐGNL)/300] × Tổng điểm ưu tiên.
- Ví dụ: Thí sinh C đạt 960 điểm ĐGNL, thuộc UT1 (80 điểm) và KV1 (30 điểm). Điểm ưu tiên = [(1200 – 960)/300] × (80 + 30) = 88 điểm.
4. Hồ Sơ Minh Chứng Ưu Tiên
Thí sinh cần chuẩn bị các giấy tờ sau để được hưởng ưu tiên:
- Ưu tiên khu vực:
- Bản sao sổ hộ khẩu hoặc giấy xác nhận thường trú trên 18 tháng tại KV1 (nếu cần).
- Xác nhận của trường THPT về thời gian học tập tại khu vực ưu tiên.
- Ưu tiên đối tượng:
- Đối tượng 01: Bản sao giấy khai sinh (ghi rõ dân tộc thiểu số), sổ hộ khẩu hoặc giấy xác nhận thường trú trên 18 tháng tại KV1.
- Đối tượng 02: Bản sao bằng khen chiến sĩ thi đua cấp tỉnh trở lên.
- Đối tượng 03, 04, 06: Bản sao Quyết định trợ cấp/phụ cấp người có công của Sở Lao động – Thương binh và Xã hội; giấy chứng nhận liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, chất độc hóa học.
- Đối tượng 05: Giấy xác nhận hộ khẩu tại huyện nghèo theo Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP.
- Đối tượng 07: Giấy xác nhận khuyết tật; bằng/huy hiệu Lao động sáng tạo; giấy xác nhận thời gian công tác (giáo viên, nhân viên y tế).
- Nộp hồ sơ: Tải lên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ GD&ĐT hoặc nộp trực tiếp tại trường đăng ký xét tuyển.
5. Liên Kết Với Hòa Vang và Đào Tạo NNL CLC
Hòa Vang, với mục tiêu nâng tỷ lệ học sinh đỗ lớp 10 công lập lên 70-75% năm 2025, cũng tạo điều kiện cho thí sinh hưởng ưu tiên khu vực và đối tượng để tiếp cận giáo dục đại học, đóng góp vào NNL CLC cho Trung tâm Tài chính khu vực Đà Nẵng:
- Ưu tiên khu vực tại Hòa Vang:
- Nhiều học sinh ở các xã như Hòa Bắc, Hòa Ninh có thể thuộc KV1 hoặc KV2-NT, được cộng 0,5-0,75 điểm, tăng cơ hội trúng tuyển vào Đại học Đà Nẵng.
- Các trường THCS Hòa Vang hỗ trợ học sinh xác định khu vực ưu tiên, hướng dẫn khai báo trên Cổng thông tin tuyển sinh.
- Ưu tiên đối tượng:
- Học sinh là con thương binh, liệt sĩ, hoặc thuộc dân tộc thiểu số (như Cơ Tu tại Hòa Bắc) được cộng 1-2 điểm, tạo lợi thế khi xét tuyển vào các ngành Công nghệ tài chính (Fintech), Công nghệ bán dẫn, Y học chính xác.
- Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên Hòa Vang tư vấn phân luồng cho thí sinh không đỗ đại học, hướng đến các ngành nghề phù hợp với nhu cầu nhân lực của Khu Thương mại tự do Đà Nẵng.
- Hỗ trợ từ doanh nghiệp:
- Viettel, FPT cung cấp học bổng 5-15 triệu đồng/năm cho học sinh Hòa Vang thuộc diện ưu tiên, khuyến khích học các ngành công nghệ cao.
- Samsung và Intel hợp tác với Đại học Đà Nẵng, tổ chức thực tập cho sinh viên từ Hòa Vang, ưu tiên các đối tượng UT1, UT2.
6. Lời Khuyên Cho Thí Sinh
- Kiểm tra khu vực ưu tiên: Hỏi giáo viên chủ nhiệm hoặc tra cứu mã trường THPT trên moet.gov.vn để xác định KV1, KV2-NT, KV2, hay KV3.
- Chuẩn bị hồ sơ minh chứng: Thu thập đầy đủ giấy tờ (sổ hộ khẩu, giấy xác nhận thường trú, giấy chứng nhận ưu tiên) và nộp đúng hạn.
- Khai báo chính xác: Điền thông tin ưu tiên trên Cổng thông tin tuyển sinh từ 21/4 đến 28/4/2025, sửa sai sót trong ngày làm thủ tục thi (25/6/2025).
- Tận dụng ưu tiên: Thí sinh thuộc KV1 hoặc UT1 nên ưu tiên đăng ký các ngành hot tại Đại học Đà Nẵng (Fintech, Công nghệ bán dẫn) để tăng cơ hội trúng tuyển.
- Kết hợp ôn thi: Ngoài điểm ưu tiên, cần ôn luyện tốt Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh và tổ hợp môn để đạt tổng điểm từ 20 trở lên, giảm tác động của công thức giảm tuyến tính.
7. Kết Luận
Chính sách ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng trong tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025 giúp thí sinh ở vùng khó khăn như Hòa Vang tăng cơ hội vào các trường top, đặc biệt là Đại học Đà Nẵng, góp phần đào tạo NNL CLC cho Trung tâm Tài chính khu vực. Thí sinh cần nắm rõ quy định, chuẩn bị hồ sơ minh chứng, và ôn thi hiệu quả để tối ưu hóa điểm xét tuyển. Thông tin chi tiết có thể tra cứu tại moet.gov.vn, sgddt.danang.gov.vn, hoặc udn.vn.