Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 là năm đầu tiên áp dụng Chương trình Giáo dục Phổ thông (GDPT) 2018, mang đến nhiều thay đổi trong cấu trúc, nội dung, và định dạng đề thi tốt nghiệp THPT 2025. Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD-ĐT) đã công bố các thông tin chi tiết, bao gồm 18 đề thi tham khảo và quy chế thi, nhằm giúp học sinh, giáo viên, và phụ huynh chuẩn bị hiệu quả. Bài viết này sẽ tổng hợp những điểm mới trong đề thi, ý kiến từ Bộ GD-ĐT, và gợi ý ôn tập để chinh phục kỳ thi quan trọng này.
Những Điểm Mới Trong Đề Thi Tốt Nghiệp THPT 2025
Theo Quyết định số 4068/QĐ-BGDĐT (28/11/2023) và Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT (24/12/2024), Bộ GD-ĐT đã công bố phương án tổ chức kỳ thi và cấu trúc đề thi như sau:
1. Số Môn Thi Giảm Còn 4 Môn
- Thí sinh thi 4 môn, gồm:
- 2 môn bắt buộc: Toán, Ngữ văn.
- 2 môn tự chọn trong số các môn học ở lớp 12: Ngoại ngữ (7 thứ tiếng: Anh, Nga, Pháp, Trung, Đức, Nhật, Hàn), Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ (Công nghiệp hoặc Nông nghiệp).
- So với các năm trước (5-6 môn), việc giảm số môn thi giúp giảm áp lực cho học sinh, phù hợp với định hướng giáo dục hướng nghiệp của Chương trình GDPT 2018.
2. Hình Thức Thi Và Thời Gian Làm Bài
- Ngữ văn: Thi tự luận, thời gian 120 phút.
- Các môn còn lại: Thi trắc nghiệm khách quan trên giấy, thời gian 50 phút (trừ Toán: 90 phút).
- Định dạng câu hỏi trắc nghiệm đa dạng hơn, gồm:
- Trắc nghiệm nhiều lựa chọn (4 đáp án, 1 đúng), áp dụng cho tất cả môn trắc nghiệm, đặc biệt là Ngoại ngữ.
- Trắc nghiệm đúng/sai: Thí sinh đánh giá từng ý trong câu hỏi.
- Trắc nghiệm trả lời ngắn: Yêu cầu nhập đáp án ngắn, giảm xác suất “đoán mò”.
3. Nội Dung Đề Thi Bám Sát Chương trình GDPT 2018
- Đề thi tập trung vào nội dung lớp 12, bám sát Chương trình GDPT 2018, nhấn mạnh đánh giá năng lực và phẩm chất học sinh thay vì ghi nhớ kiến thức.
- Môn Ngữ văn: Không sử dụng ngữ liệu trong sách giáo khoa, tăng tính mở để kiểm tra tư duy và khả năng nghị luận. Phần Đọc hiểu có độ mở lớn, yêu cầu giải mã văn bản; phần Viết yêu cầu đoạn văn nghị luận văn học khoảng 200 chữ.
- Các môn trắc nghiệm: Tăng tính phân hóa, giảm tình trạng “học tủ” hoặc “ăn may” nhờ các dạng câu hỏi mới.
4. Hai Loại Đề Thi Riêng Biệt
- Đề thi theo Chương trình GDPT 2018: Dành cho học sinh học lớp 12 năm học 2024-2025.
- Đề thi theo Chương trình GDPT 2006: Dành cho thí sinh chưa tốt nghiệp trước năm 2025 hoặc thí sinh tự do muốn lấy kết quả xét tuyển đại học. Từ năm 2026, chỉ sử dụng một loại đề thi (GDPT 2018).
5. Công Bố Đề Thi Tham Khảo Sớm
- Ngày 18/10/2024, Bộ GD-ĐT công bố 18 đề thi tham khảo cho tất cả môn thi, kèm đáp án, sớm hơn gần 5 tháng so với các năm trước. Các đề này do chuyên gia, giáo viên, và tác giả sách giáo khoa GDPT 2018 biên soạn, đảm bảo sát chương trình và cấu trúc đề thi chính thức.
- Thí sinh có thể tải đề tham khảo tại moet.gov.vn hoặc thuvienphapluat.vn.
Ý Kiến Từ Bộ GD-ĐT Về Đề Thi Tốt Nghiệp THPT 2025
Bộ GD-ĐT nhấn mạnh mục tiêu của kỳ thi là đánh giá đúng năng lực học sinh, cung cấp dữ liệu tin cậy cho xét tốt nghiệp và tuyển sinh đại học. Một số ý kiến nổi bật:
- GS Nguyễn Ngọc Hà, Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng giáo dục: “Đề thi 2025 có tính phân hóa cao hơn nhưng không khó hơn. Các câu hỏi được thiết kế để đánh giá năng lực tư duy, lập luận, và áp dụng kiến thức thực tế.”
- Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng: Đề thi được thử nghiệm theo lý thuyết khảo thí cổ điển và hiện đại, tuân theo khuyến nghị của Viện Khảo thí Giáo dục Hoa Kỳ (ETS). Công tác chuẩn bị được triển khai từ sớm để đảm bảo tính khoa học và chặt chẽ.
- Tính mở và công bằng: Đề thi sử dụng ngân hàng câu hỏi mở, với sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhằm đảm bảo tính khách quan và sát với quá trình dạy học. Từ năm 2025, Bộ GD-ĐT sẽ thí điểm thi trắc nghiệm trên máy tính tại các địa phương đủ điều kiện, hướng tới hiện đại hóa kỳ thi sau năm 2030.
Cách Tính Điểm Xét Tốt Nghiệp 2025
Điểm xét tốt nghiệp được điều chỉnh để đánh giá toàn diện hơn:
- 50% từ điểm thi: Tổng điểm trung bình 4 môn thi cộng với điểm khuyến khích (nếu có).
- 50% từ điểm học bạ: Điểm trung bình các năm học lớp 10, 11, và 12.
- Điểm ưu tiên: Theo khu vực và đối tượng, giảm tuyến tính nếu tổng điểm từ 22,5/30 trở lên (thang 10 cho 3 môn).
Miễn thi Ngoại ngữ:
- Thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ đạt từ bậc 3 (Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc) hoặc tương đương (ví dụ: IELTS 4.5+) được miễn thi Ngoại ngữ để xét tốt nghiệp, nhưng không được quy đổi điểm để tính điểm xét tốt nghiệp.
- Thí sinh vẫn có thể thi Ngoại ngữ để lấy điểm xét tuyển đại học.
Hướng Dẫn Ôn Tập Hiệu Quả Cho Kỳ Thi 2025
Để chuẩn bị tốt cho đề thi tốt nghiệp THPT 2025, học sinh cần lưu ý:
- Làm Quen Với Đề Thi Tham Khảo:
- Tải và luyện tập 18 đề thi tham khảo từ moet.gov.vn hoặc thuvienphapluat.vn. Phân tích đáp án và cách ra đề để hiểu cấu trúc và yêu cầu.
- Đặc biệt chú ý môn Ngữ văn (tự luận) và các dạng câu hỏi trắc nghiệm mới (đúng/sai, trả lời ngắn).
- Tập Trung Vào Lớp 12:
- Nội dung đề thi chủ yếu từ chương trình lớp 12, bám sát sách giáo khoa GDPT 2018. Ôn tập kỹ các chủ đề trọng tâm, ví dụ: Toán (đại số, hình học), Ngữ văn (nghị luận xã hội, văn học hiện đại).
- Rèn Luyện Tư Duy Và Kỹ Năng:
- Ngữ văn: Luyện viết đoạn văn 200 chữ, tập trung vào tư duy phản biện và lập luận logic. Đọc thêm tài liệu ngoài sách giáo khoa để mở rộng vốn hiểu biết.
- Trắc nghiệm: Rèn kỹ năng làm bài nhanh, chính xác, đặc biệt với dạng câu hỏi trả lời ngắn và đúng/sai.
- Chuẩn Bị Chứng Chỉ Ngoại Ngữ:
- Nếu nhắm đến miễn thi Ngoại ngữ hoặc xét tuyển đại học, hãy thi IELTS, TOEFL, hoặc VSTEP để đạt từ bậc 3 (B1) trở lên. Kiểm tra thời hạn chứng chỉ (phải còn hiệu lực đến ngày nộp hồ sơ, dự kiến trước 26/7/2025).
- Theo Dõi Lịch Thi Và Quy Chế:
- Kỳ thi dự kiến diễn ra vào 26-27/6/2025. Thí sinh đăng ký dự thi trực tuyến từ 21/4 đến 28/7/2025. Theo dõi thông báo từ Bộ GD-ĐT và trường THPT để nắm rõ mốc thời gian.
Lời Kết
Đề thi tốt nghiệp THPT 2025 được Bộ GD-ĐT thiết kế để phù hợp với Chương trình GDPT 2018, nhấn mạnh đánh giá năng lực, giảm áp lực, và tăng tính phân hóa. Với 18 đề thi tham khảo công bố sớm, học sinh có điều kiện chuẩn bị kỹ lưỡng. Các điểm mới như giảm số môn thi, đa dạng hóa câu hỏi trắc nghiệm, và sử dụng điểm học bạ 50% thể hiện nỗ lực đổi mới của Bộ GD-ĐT. Để đạt kết quả tốt, học sinh cần ôn tập có chiến lược, làm quen với đề tham khảo, và tận dụng các cơ hội như chứng chỉ ngoại ngữ. Để cập nhật thông tin chi tiết, truy cập moet.gov.vn, giaoduc.net.vn, hoặc tuoitre.vn.